Σε ένα μόνο ένα χώρο –και όχι χώρα– μπορεί να εφαρμοστεί το παλιό κομμουνιστικό ρητό «ο καθένας σύμφωνα με τις δυνατότητές του και ο καθένας σύμφωνα με τις ανάγκες του».

Είναι ο κυβερνοχώρος, στον οποίο καταφεύγουμε τώρα, που (ελέω κοροναϊού) είναι μεγάλη η ανάγκη να γεμίσουμε τον χρόνο μας. Το μόνο που χρειάζεται είναι όρεξη για διάβασμα ή ακρόαση, μιας και κυκλοφορούν πολλά ελεύθερα ηχητικά βιβλία (audiobooks). Υπάρχουν εκατοντάδες, μπορεί και χιλιάδες, δικτυακοί τόποι που προσφέρουν εντελώς δωρεάν τους καρπούς του ανθρώπινου πνεύματος.

Το ξεκίνημα αυτής της περιήγησης πρέπει να γίνει από την «Ανοιχτή Βιβλιοθήκη» (www.openbook.gr), μια προσπάθεια που ξεκίνησε το 2010 από τον κ. Γιάννη Φαρσάρη. Είναι «ένα αποθετήριο με χιλιάδες ελληνικά ψηφιακά βιβλία που διανέμονται ελεύθερα και νόμιμα στο Διαδίκτυο από τους δημιουργούς ή τους εκδοτικούς οίκους. Περιλαμβάνει επίσης έργα Κλασικής Λογοτεχνίας και Αρχαίας Γραμματείας που είναι ελεύθερα πνευματικών δικαιωμάτων (Public domain). Παράλληλα προωθεί την ψηφιακή λογοτεχνία εκδίδοντας καινοτόμα e-books με ελεύθερη διανομή».

Υπάρχουν ελληνικά και ξένα μυθιστορήματα, έργα αρχαίας γραμματείας, θεατρικά, παραμύθια για παιδιά, κόμικς, δοκίμια, εγχειρίδια τεχνολογίας, αυτογνωσίας· ό,τι τραβάει η ψυχή του καθενός από εμάς. Μέχρι και μια εικονογραφημένη βιογραφία του θρυλικού Ρενέ Γκοσινί (κειμενογράφου του Λούκυ Λουκ, του Ιζνγκούντ και του Αστερίξ) βρήκαμε.

Υπάρχουν κλασικά βιβλία σε ηχητική μορφή (audiobooks) όπως «Στα μυστικά του βάλτου», Πηνελόπη Δέλτα, «Η Φόνισσα», Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Εγκλημα και Τιμωρία», Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, «Υπερηφάνεια και Προκατάληψη», Τζέιν Οστεν, «Λόγια της πλώρης», Ανδρέας Καρκαβίτσας, «Το αμάρτημα της μητρός μου», Γεώργιος Βιζυηνός, «Ολιβερ Τουίστ», Κάρολος Ντίκενς. Μέσα από εκεί μπορούμε να περιηγηθούμε σε άλλες ψηφιακές βιβλιοθήκες όπως στην www.ebooks4greeks.gr, στο www.free-ebooks.gr, στην www.anemi.lib.uoc.gr του Πανεπιστημίου της Κρήτης κ.λπ. Μπορούμε επίσης να πεταχτούμε και μέχρι τον εκδοτικό οίκο «Μεταίχμιο» www.soundcloud.com/metaichmio για να ακούσουμε την Αλκη Ζέη να αφηγείται τη ζωή της, διαβάζοντας το κλασικό της «Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο» και τον Πέτρο Τατσόπουλο με το «Η καλοσύνη των ξένων».

Είναι απίστευτο το πόσο δωρεάν υλικό υπάρχει εκεί έξω για να γεμίσουμε με παραγωγικό τρόπο τον χρόνο μας, να μάθουμε μερικά πράγματα, να ακονίσουμε το μυαλό μας. Στο www.ted.com υπάρχουν εξαιρετικές ομιλίες με ελληνικούς υπότιτλους (χάρη στην ευγενή συνεισφορά δεκάδων Ελλήνων μεταφραστών), στο http://podcast.skai.gr/ θα βρούμε τα υπέροχα ραδιοφωνικά ντοκιμαντέρ με τον γενικό τίτλο «Γνωρίζοντας την ιστορία μας»: «Βαλκανικοί Πόλεμοι», «1.000 χρόνια Βυζάντιο», «Ελευθέριος Βενιζέλος», «Μικρασιατική Καταστροφή» κ.ά.

Είναι εκατοντάδες οι δικτυακοί τόποι που φτιάχτηκαν με μεράκι για την κοινωνία της γνώσης. Δεν χωρούν σε ένα άρθρο, αλλά μπορεί καθένας από μας να προτείνει ένα βιβλίο που οι υπόλοιποι από εμάς πρέπει να το διαβάσουν.

ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ-kathimerini.gr