Η προοπτική αυτή φαίνεται στο προσχέδιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το οποίο δεν κρίνεται επαρκές από την ελληνική πλευρά, που ζητάει πιο αυστηρές διατυπώσεις με στόχο να ανασχεθεί η τουρκική επιθετικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Απρόθυμη να επιβάλει αυστηρές κυρώσεις κατά της Τουρκίας εμφανίζεται η Ευρωπαϊκή Ενωση, στη Σύνοδο Κορυφής που αρχίζει σήμερα στις Βρυξέλλες. Η προοπτική αυτή φαίνεται στο προσχέδιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το οποίο δεν κρίνεται επαρκές από την ελληνική πλευρά, που ζητάει πιο αυστηρές διατυπώσεις με στόχο να ανασχεθεί η τουρκική επιθετικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Στο προσχέδιο των συμπερασμάτων αναφέρεται ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ζητήσουν από τους υπουργούς Εξωτερικών να ετοιμάσουν «πρόσθετες καταχωρίσεις» για τις τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ (έως σήμερα έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα μόνο σε δύο στελέχη της τουρκικής κρατικής εταιρείας ενέργειας) και ενδεχομένως για στελέχη που εμπλέκονται στις έρευνες του Oruc Reis.

Επιπλέον, οι ηγέτες καλούν τον ύπατο εκπρόσωπο Ζ. Μπορέλ και την Κομισιόν να δώσουν αναφορά σχετικά με την κατάσταση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων Ε.Ε. – Τουρκίας και σχετικά με τις επιλογές για τα επόμενα βήματα, ώστε να εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021». Η Ευρωπαϊκή Ένωση σημειώνεται, «θα επιδιώξει να συντονιστεί στα ζητήματα αυτά με τις ΗΠΑ».

Στο προσχέδιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καταδικάζονται οι «μονομερείς ενέργειες και οι προκλήσεις» της Αγκυρας και η κλιμάκωση της ρητορικής της κατά της ΕΕ, κρατών-μελών της και των ηγετών τους.

Επιπλέον, αναφέρεται ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του Oruc Reis εκ μέρους της Τουρκίας και περιμένει αυτή να είναι μια κίνηση διαρκείας που θα επιτρέψει την πρόωρη επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας».

«Οι κυρώσεις θα μπορούσαν να βλάψουν οικονομικά συμφέροντα»

Η Άγκελα Μέρκελ σε ομιλία της στη γερμανική βουλή την Τετάρτη απέφυγε να ανοίξει τα χαρτιά της για τη στάση που θα τηρήσει στη Σύνοδο Κορυφής. Είναι γνωστό ότι η Γερμανία κατέχει κορυφαία θέση στη λίστα με τους εμπορικούς εταίρους της Τουρκίας. Οι εξαγωγές του Βερολίνου προς την Άγκυρα έφθασαν το 2019 τα 19,2 δισ. ευρώ, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα στην πρόθεση της Μέρκελ να πει «ναι» στις κυρώσεις.

Στον κομβικό ρόλο που ενδέχεται να διαδραματίσουν τα οικονομικά συμφέροντα των κρατών – μελών όσον αφορά το ζήτημα των κυρώσεων αναφέρθηκε μιλώντας στη Deutsche Welle ο επικεφαλής του Κέντρου Εφαρμοσμένων Τουρκικών Σπουδών στο Βερολίνο Γκύντερ Ζόιφερτ: «Σε ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ, που είχαν προηγουμένως θετική εικόνα για την Τουρκία, επικρατεί τώρα μια αρκετά αρνητική αντίληψη – και λόγω της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Για παράδειγμα στην Ισπανία, την Ιταλία και την Πολωνία. Ταυτόχρονα, ωστόσο, φοβούνται, ειδικά η Ισπανία και η Ιταλία, ότι πιθανές κυρώσεις θα μπορούσαν να βλάψουν την τουρκική οικονομία και συνεπώς να έρθουν σε αντίθεση με τα οικονομικά τους συμφέροντα», ανέφερε ο γερμανός αναλυτής, ο οποίος θεωρεί ότι η Άγκυρα «δεν εκπληρώνει καμία από τις προϋποθέσεις που διατύπωσε η ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής την 1η Οκτωβρίου, προκειμένου να ξεκινήσει θετική ατζέντα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας»

«Η Αγκυρα παραβίασε και πάλι την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και προκάλεσε επίσης νέα σημεία διαμάχης. Στην Κύπρο, για παράδειγμα, η Τουρκία κηρύσσει ξαφνικά την ελληνοκυπριακή παράκτια πόλη Βαρώσια ως μέρος της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» η οποία αναγνωρίζεται μόνο από αυτή. Επίσης, η τουρκική κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει το διεθνώς αναγνωρισμένο πλαίσιο για την επίλυση του Κυπριακού, δηλαδή τη δημιουργία κοινού κράτους, και προωθεί τώρα την αναγνώριση της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου». Κατ’ αυτόν τον τρόπο η Αγκυρα κλιμάκωσε περαιτέρω την ένταση στην Αν. Μεσόγειο», λέει ο Γκύντερ Ζόιφερτ.

Επιμένει στις προκλήσεις η Τουρκία: Θέτει υπό επιτήρηση την Ανατολική Μεσόγειο

Στο παρά πέντε της Συνόδου Κορυφής η τουρκική κυβέρνηση προχωράει σε νέα πρόκληση. Υπό το πρόσχημα της ασφάλειας στη θάλασσα επιχειρεί να θέσει υπό επιτήρηση την Ανατ. Μεσόγειο εγκαθιδρύοντας πέντε πύργους ναυτικής κυκλοφορίας στις τουρκικές ακτές και στα Κατεχόμενα, «προκειμένου η Ελλάδα να σταματήσει τις επιθέσεις κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας στην ανατ. Μεσόγειο».

Όπως μεταδίδει το κυπριακό ΣΙΓΜΑ, τρεις από αυτούς τους σταθμούς θα κατασκευαστούν στις περιοχές Zafer Burnu (ακρωτήριο Απόστολου Ανδρέα), Zeytinlik και Sadrazamköy των κατεχομένων και oι άλλοι δύο σταθμοί στην Αντιόχεια και την Μερσίνα.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τουρκιγέ», τα χαρακτηριστικά του συστήματος Coast Watch Station είναι πολύ εξελιγμένα και θα μπορούν να ελέγχουν με κάθε λεπτομέρεια την διέλευση όλων των πλοίων από την περιοχή, που η Τουρκία ορίζει ως «δική της υφαλοκρηπίδα».

«Σαφές μήνυμα ότι θα υπάρξουν συνέπειες» ζητά ο Μητσοτάκης

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να ζητήσει από τον Ζ. Μπορέλ να συνεχίσει τις προετοιμασίες για την πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην επιστολή του προς τους ηγέτες της ΕΕ ενόψει της Συνόδου Κορυφής ο Σαρλ Μισέλ ξεκαθάρισε ότι οι σχέσεις με την Τουρκία θα συζητηθούν στο δείπνο, σημειώνοντας παράλληλα ότι οι σχέσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ μετά την εκλογή Μπάιντεν έχουν εισέλθει σε νέα φάση.

«Κατά τη διάρκεια του δείπνου, θα ήθελα να αντιμετωπίσουμε τη σημαντική διεθνή ατζέντα μας. Μετά τις εκλογές, οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ θα εισέλθουν σε μια νέα φάση και πρέπει να θέσουμε τη βάση για μια ισχυρή και ισότιμη εταιρική σχέση. Όπως συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο, θα επιστρέψουμε επίσης στις σχέσεις με την Τουρκία», σημειώνει μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Μιλώντας στην τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε από τους ηγέτες της ΕΕ να στείλουν σαφές μήνυμα προς την Τουρκία ότι θα υποστεί συνέπειες καθώς «απώλεσε την ευκαιρία που της δόθηκε τους τελευταίους μήνες για να αποκλιμακώσει την ένταση και τις προκλήσεις».

Μάλιστα ο πρωθυπουργός κράτησε στο τραπέζι των συζητήσεων της ΕΕ το εμπάργκο όπλων, το οποίο ουσιαστικά στηρίζουν ακόμα και γερμανοί ευρωβουλευτές. Ωστόσο δεν είναι σαφές με ποια απόφαση στην αυριανή και μεθαυριανή Σύνοδο Κορυφής, θα είναι ικανοποιημένη η Ελλάδα και θα μπορεί να πει ότι πέτυχε το στόχο της.

Καλίν: Απογοητευτικό το προσχέδιο των συμπερασμάτων

Μιλώντας χθες σε εκδήλωση του γραφείου Βρυξελλών του German Marshall Fund of the United States, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν χαρακτήρισε «απογοητευτικό» το προσχέδιο των συμπερασμάτων.

«Ελπίζω να απαλειφθούν οι αναφορές σε κυρώσεις», είπε ο κ. Καλίν, τονίζοντας ότι «δεν θα λειτουργήσουν, θα έχουν το αντίθετο (από το επιδιωκόμενο) αποτέλεσμα». Η Τουρκία επιθυμεί να καταγράψει πρόοδο στην υποψηφιότητά της για ένταξη στην Ε.Ε., είπε ο Τούρκος αξιωματούχος, αλλά «δεν πρέπει η ευρύτερη γεωστρατηγική ατζέντα» Ε.Ε. – Τουρκίας να «καταστεί όμηρος των στενών συμφερόντων ενός ή δύο κρατών-μελών». Κάτι τέτοιο, προειδοποίησε, «θα πλήξει μακροπρόθεσμα τα συμφέροντα της Ε.Ε.».

Τσελίκ : Η Ευρώπη μας έχει ανάγκη

Λίγες ώρες πριν την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο εκπρόσωπος του κόμματος του Ερντογάν Ομέρ Τσελίκ δήλωσε πως η ΕΕ έχει ανάγκη την Τουρκία και γι’ αυτό «πρέπει να θέσει σε λειτουργία τους διπλωματικούς μηχανισμούς και όχι να χρησιμοποιεί τη γλώσσα των κυρώσεων».

«Όποια ζητήματα απαριθμήσετε ως τα πέντε κύρια ζητήματα για την ΕΕ, είναι αδύνατον η ΕΕ να τα διαχειριστεί δίχως την Τουρκία. Η ΕΕ οφείλει να ενεργήσει με σύνεση. Και ενεργώντας με σύνεση να λειτουργήσει τους διπλωματικούς μηχανισμούς της με την Τουρκία. Αυτό που δεν πρέπει να κάνει είναι να χρησιμοποιεί τη γλώσσα των κυρώσεων», είπε ο Τσελίκ, ενώ απευθυνόμενος στην Ελλάδα πρόσθεσε:

«Σε αυτή τη γεωγραφική περιοχή θα ζούμε μαζί. Σε καμία περίπτωση δεν θα φέρει αποτέλεσμα να επιβάλλετε κάτι στην Τουρκία περιμένοντας υποστήριξη από κάποιους που είναι μακριά».

Ερντογάν: Οι Έλληνες αποφεύγουν τον διάλογο

Λίγο πριν φύγει για διήμερη επίσημη επίσκεψη στο Αζερμπαϊτζάν, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιτέθηκε ξανά κατά της Ευρώπης λέγοντας ότι «από το 1963 η Ε.Ε. επιβάλλει συνεχώς κυρώσεις εναντίον μας. Η Ε.Ε. δεν ήταν ποτέ τίμια και συνεπείς με τις υποσχέσεις της. Αλλά εμείς ήμασταν πάντοτε υπομονετικοί» και εξέφρασε την ελπίδα ότι κάποιοι «τίμιοι και ειλικρινείς Ευρωπαίοι ηγέτες» θα πουν «όχι» στην επιβολή κυρώσεων. Παράλληλα όμως ο Ερντογάν επιχείρησε να στείλει καθησυχαστικό μήνυμα προς το εσωτερικό της χώρας του λέγοντας ακόμα και αν επιβληθούν κυρώσεις δεν θα επηρεάσουν την Τουρκία.

Σε μια προσπάθειά του να διαστρέψει την πραγματικότητα ο Ερντογάν επέρριψε την ευθύνη για την κατάσταση στην ελληνική πλευρά λέγοντας ότι «στην πραγματικότητα οι Έλληνες είναι εκείνοι που αποφεύγουν να καθίσουν στο τραπέζι».

«Σε ό,τι αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο, εμείς θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε τα δικαιώματα που έχουμε εκεί. Θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε μέχρι τέλους τα δικαιώματα της “ΤΔΒΚ”. Αλλά αν η Ελλάδα ως γείτονας συμπεριφερθεί έντιμα εμείς θα συνεχίσουμε να είμαστε στο τραπέζι», πρόσθεσε ο Τούρκος ηγέτης.