Ο τρόπος λειτουργείας του διαδικτύου μαγεύει πολλούς, μιας και «ξεπερνάει» τους συνηθισμένους κανόνες. Όπως είχε πει χαρακτηριστικά και ο Στίβ Τζόμπς, το διαδίκτυο «λειτουργεί, έτσι απλά» και όταν δεν λειτουργεί οι λόγοι θεωρούνται μυστηριακοί και δυσνόητοι.

Οι υπάρχουσες τεχνολογίες και τα – φαινομενικά απλά – συστήματα επικοινωνιών έχουν κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο, ο οποίος υποδεικνύει πως εάν έπρεπε να δημιουργηθούν τώρα από το μηδέν, η τροπή των πραγμάτων θα ήταν διαφορετική. Το διαδίκτυο θεωρείται τεχνούργημα μιας συγκεκριμένης εποχής και ιδιαίτερων συγκυριών, γεγονός που σημαίνει ότι σε μια διαφορετική χρονική στιγμή θα είχαν σχεδιαστεί με διαφορετικό τρόπο και με άλλα μέσα έτσι ώστε να επιλύσουν διαφορετικούς σκοπούς.Οι δημιουργοί του διαδικτύου δεν φαντάστηκαν ποτέ ότι θα μπορούσαν να συλλέξουν τόσους πόρους έτσι ώστε να δημιουργήσουν το δικό τους σύστημα «κύκλωμα», ούτε ότι θα μπορέσουν να βγάλουν χρήματα μέσω αυτής της εφεύρεσης.

Ακριβώς επειδή το διαδίκτυο γεννήθηκε με περιορισμένους πόρους, οι δημιουργοί του αδυνατούσαν να διαθέσουν ποσά για να εμφανιστεί ένα κεντρικά οργανωμένο σύστημα το οποίο θα διακινεί κεφάλαιο και θα επιλύει προβλήματα. Αντί αυτού, συμβιβάστηκαν με την ιδέα ότι το διαδίκτυο θα δημιουργηθεί με σκοπό την ένωση υπαρχόντων δικτύων και την εμφάνιση ενός συνολικού συστήματος. Έτσι, το διαδίκτυο προσπάθησε να αποτελέσει ένα μέσο το οποίο θα «βοηθάει» τις συσκευές οπουδήποτε και εάν βρίσκονται να συνδεθούν με άλλες συσκευές. Ακριβώς επειδή κανένας δεν περίμενε να βγάλει χρήματα από αυτή την υπηρεσία, ούτε καν να αποτελέσει μονοπώλιο αυτής της υπηρεσίας, οι δημιουργοί του επικεντρώθηκαν στην δυνατότητα παροχής υπηρεσιών από και προς όλους.

Το σκεπτικό αυτό μετέτρεψε το διαδίκτυο σε έναν ανοιχτό χώρο για όλους, στο οποίο θα μπορούσαν όλοι να συνδράμουν αλλά και να επωφεληθούν από αυτόν. Έπειτα από την εμφάνιση του παγκόσμιου ιστού (World Wide Web), όλα ήταν πλέον ένα κλικ μακριά. Αυτό το κλίμα συνεργασίας μετέτρεψε το διαδίκτυο σε μια συλλογική ψευδαίσθηση, μιας και αποτελείτο από οργανωμένες και συνεργατικές προσπάθειες ανεξάρτητων φορέων οι οποίες ενώνονταν από κοινά τεχνολογικά πρωτόκολλα και ιδέες.

Η απουσία κεντρικής διοίκησης μετέτρεψε το διαδίκτυο σε χώρο ελευθερίας και δημοκρατίας. Ωστόσο, οι πυλώνες αυτοί πρόσφατα έχουν μετατραπεί σε μέσα παρενόχλησης, παραπληροφόρησης, ακόμα και πολιτικής αποσταθεροποίησης. Το διαδίκτυο δεν διαθέτει κάποιο μηχανισμό ο οποίος να αποδίδει ευθύνη σε κάποιον, μιας και η δημιουργία του βασίζεται στην ελευθερία και οργανωμένη προσπάθεια διάφορων τομέων.

Πριν από 25 χρόνια, η εμφάνιση του παγκοσμίου ιστού αποτέλεσε γεγονός το οποίο διευκόλυνε την αποθήκευση πληροφοριών και γνώσης. Σήμερα, η καταγραφή βιβλιογραφίας είναι μια από τις πιο σημαντικές ενέργειες του ακαδημαϊκού κλάδου, μιας και συνδέει όλη την διαθέσιμη γνώση, η οποία βρίσκεται διαθέσιμη κατά κύριο λόγο σε ηλεκτρονική μορφή.

Η αποσύνθεση του διαδικτύου είναι, ωστόσο, γεγονός. Αυτό δεν επικεντρώνεται μόνο στον ακαδημαϊκό τομέα και στον τρόπο αποθήκευσης και μεταφοράς των πληροφοριών. Αντίθετα, έχει να κάνει με την ιδιότητα του διαδικτύου να συγκεντρώνει τα πάντα, τόσο τις επικυρωμένες και ορθές πληροφορίες, όσο και τα λανθασμένα – και πολλές φορές σκόπιμα – νέα και ειδήσεις. Οι χρήστες του θεωρούν πως επικοινωνούν με εφήμερους τρόπους, γεγονός το οποίο διαψεύδεται μετά από χρόνια, όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με παλιές αναρτήσεις τους ή χρησιμοποιούν λάθος στοιχεία σε σοβαρές καταστάσεις.

«Διαμάχη» εντοπίζεται επίσης στον τομέα παροχής παρόμοιων υπηρεσιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα βιβλία και οι ανταγωνιστές τους, τα e-books, όπως τα μικρά και εύχρηστα Kindle. Η παραδοσιακή συνήθεια ανάγνωσης μέσα από τις χάρτινες σελίδες ενός αγαπημένου βιβλίου κινδυνεύει να αντικατασταθεί από την φαινομενικά απλούστερη χρήση ενός ηλεκτρονικού βιβλίου, το οποίο μπορεί να αποθηκεύσει ακόμη περισσότερα μέσα του.

Το ζήτημα διαγραφής πληροφοριών και δεδομένων βρίσκεται ακόμη στην κορυφή της ατζέντας του βιβλίου προτεραιοτήτων των υπεύθυνων του διαδικτύου. Η χρήση του απλού κουμπιού ‘delete’ φαίνεται ως η λύση, ωστόσο η δυνατότητα αποθήκευσης αναρτήσεων από παραπάνω από ένα χρήστη σημαίνει ότι η φράση «ότι γράφεις, μένει» είναι ορθή.

Ένα ακόμη θέμα το οποίο προβληματίζει είναι η εγκυρότητα των πηγών που συναντά κανείς στο αχανές σύστημα είναι η εγκυρότητα των διαθέσιμων πληροφοριών. Επί παραδείγματι, η άνοδος της Wikipedia έχει ανησυχήσει την επιστημονική κοινότητα, το έργο της οποία πλέον βρίσκεται προσβάσιμο – και επεξεργάσιμο – από όλους.

Η δημιουργία μιας κεντρικής ομάδας λήψης αποφάσεων σχετικά με τους κανονισμούς λειτουργίας του συστήματος αυτού ίσως είναι το πρώτο βήμα πριν την επίλυση αυτών των σημαντικών θεμάτων. Η μακροχρόνια λειτουργία του διαδικτύου συνεπάγεται και την συσσώρευση θεμάτων τα οποία δεν έχουν αντιμετωπιστεί και τα οποία δυνητικά μπορεί να αποτελέσουν «σπίθες έκρηξης» για το σύστημα. Όπως και την περίοδο δημιουργίας του, η συνεργασία και οι οργανωμένες προσπάθειες ρύθμισης του συστήματος είναι η συνταγή για την μελλοντική επιτυχία του και την συνέχεια της κυριαρχίας του.

Πηγή: The Atlantic