Τις στρατηγικές προτεραιότητες ΗΠΑ και Ελλάδας αλλά και τη συμφωνία για εμβάθυνση της συνεργασίας των δύο μερών σε έξι τομείς προβλέπει η κοινή δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Nίκου Δένδια και του Αμερικανού ομολόγου του Μάικ Πομπέο.

Η περιφερειακή συνεργασία με τα ζητήματα που συνεπάγεται η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο με τις Ηνωμένες Πολιτείες να χαιρετίζουν την επιβεβαιωμένη ετοιμότητα της Ελλάδας να συνεργαστεί με άλλες χώρες της περιοχής για την επίτευξη συμφωνιών οριοθέτησης στη θάλασσα μέσω διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο επιβεβαιώνοντας παράλληλα την πεποίθησή τους ότι τα ζητήματα θαλάσσιας οριοθέτησης πρέπει να επιλυθούν ειρηνικά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η άμυνα και η ασφάλεια με τις δύο πλευρές να εκφράζουν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας, επεκτείνοντας και εμβάθυνση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, η επιβολή του νόμου και η αντιτρομοκρατία με τις δύο χώρες να εξετάζουν τη συνεχιζόμενη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και της συνεργασίας κατά της τρομοκρατίας και της συνεργασίας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, το εμπόριο και οι επενδύσεις με τις δύο πλευρές να προσβλέπουν στην ενίσχυση του εμπορίου και των επενδύσεων μεταξύ τους, την ενέργεια μνημονεύοντας την ολοκλήρωση του ελληνικού τμήματος του Υπερ-Αδριατικού Αγωγού (ΤΑΡ) και οι δεσμοί ανθρώπου με άνθρωπο με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ελλάδα να επαναβεβαιώνουν την κεντρικότητα των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων στις διμερείς τους σχέσεις όσον αφορά πολιτισμικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, ήταν οι έξι τομείς που οι δύο πλευρές έθεσαν ως στόχο να επικεντρωθούν οι διμερείς τους σχέσεις.

Της κοινής δήλωσης προηγήθηκε συνάντηση των δύο ανδρών στη Θεσσαλοκίκη. Ο Αμερικανός υπουργός συμμετείχε σε συζήτηση στρογγγυλής τράπεζας με θέμα την ενέργεια στον ΣΒΕ, παρουσία και του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη.

Στη συνέχεια υπεγράφη συμφωνία επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, παρουσία του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη.

Οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ, τα Δυτικά Βαλκάνια και η Ανατολική Μεσόγειο βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών, όπως ανέφερε σε ανάρτησή του ο κ. Πομπέο. «Είναι πάντα υπέροχο να βλέπω τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια. Σήμερα, στη Θεσσαλονίκη, συζητήσαμε για τη μακρόχρονη ισχύ των σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών-Ελλάδας, τα Δυτικά Βαλκάνια και την αποκλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο», έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter. Νωρίτερα είχε γράψει σε μήνυμά του επίσης στο Twitter πως «η δύναμη της διμερούς μας σχέσης βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών και ανυπομονώ για μια παραγωγική επίσκεψη».

Στο επίκεντρο της συνάντησης βρίσκονται οι ισχυροί δεσμοί και η διαρκώς ενισχυόμενη εταιρική σχέση Ελλάδας και ΗΠΑ, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο twitter.

Από την πλευρά του ο Αμερικανός πρέσβης, Τζέφρι Πάιατ, εξέφραση τη στήριξη των ΗΠΑ στις προσπάθειες της Ελλάδας για οικοδόμηση ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο. «Χαίρομαι που συμμετέχω στη συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο και το φίλο μου, Νίκο Δένδια, προκειμένου να εξετάσουμε τα κέρδη που έχουμε αποκομίσει αυτήν τη χρονιά σε όλους τους τομείς που αφορούν τις σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας», ανέφερε ο κ. Πάιατ σε ανάρτησή του στο Twitter. «Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στη Βόρεια Ελλάδα και στηρίζουμε τις προσπάθειες της Ελλάδας για οικοδόμηση ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο», πρόσθεσε.

Αναλυτικά το κοινό ανακοινωθέν

Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο πραγματοποίησαν επισκόπηση υψηλού επιπέδου του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας στις 28 Σεπτεμβρίου 2020, εν αναμονή του τρίτου (γύρου) Στρατηγικού Διαλόγου που θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσινγκτον το 2021. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους στον Στρατηγικό Διάλογο ως απόδειξη της εξαιρετικής διμερούς σχέσης των δύο χωρών. Με την ευκαιρία αυτής της επισκόπησης υψηλού επιπέδου, επιβεβαίωσαν την αμοιβαία επιθυμία τους για εμβάθυνση της συνεργασίας, ιδίως στους τομείς που περιγράφονται παρακάτω.

Περιφερειακή συνεργασία

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα μοιράστηκαν απόψεις για την Ανατολική Μεσόγειο και επιβεβαίωσαν την πεποίθησή τους ότι τα ζητήματα θαλάσσιας οριοθέτησης πρέπει να επιλυθούν ειρηνικά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Εν προκειμένω, οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρέτισαν την επιβεβαιωμένη ετοιμότητα της Ελλάδας να συνεργαστεί με άλλες χώρες της περιοχής για την επίτευξη συμφωνιών οριοθέτησης στη θάλασσα μέσω διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επανέλαβαν επίσης την αφοσίωσή τους στην ενίσχυση της στενής συνεργασίας τους ως Συμμάχων του ΝΑΤΟ, χρησιμοποιώντας όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα και η ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή.

Οι δύο πλευρές επανέλαβαν την επιθυμία τους να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε διάφορους τομείς στο πλαίσιο της μορφής 3 + 1 (Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες), η οποία ξεκίνησε στην Ιερουσαλήμ το Μάρτιο του 2019, καθώς αυτή η συνεργασία μπορεί συμβάλλει στην προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επαναλαμβάνουν την υποστήριξή τους για την ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς σύμφωνα με την επιλογή των πολιτών τους. Τόνισαν τις προσπάθειες της Ελλάδας προς το σκοπό αυτό, σημειώνοντας τη συνεχιζόμενη συνάφεια της ιστορικής συμφωνίας Πρεσπών και της επακόλουθης ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεπούς εφαρμογής της με καλή πίστη.

Άμυνα και ασφάλεια

Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας, επεκτείνοντας και εμβάθυνση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, η οποία επικαιροποιήθηκε τελευταία φορά τον Οκτώβριο του 2019 και συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια και των δύο εθνών. Στον επόμενο Στρατηγικό Διάλογο, και οι δύο πλευρές σκοπεύουν να συζητήσουν πώς να αλληλοβοηθούνται περαιτέρω στη διατήρηση ισχυρών, ικανών και διαλειτουργικών στρατών.

Επιβολή του νόμου και αντιτρομοκρατία

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα σημείωσαν τη συνεργασία τους στον τομέα της ασφάλειας βάσει ενός κοινού ενδιαφέροντος για την προστασία της ασφάλειας και των δύο εθνών από τρομοκράτες, διεθνικές εγκληματικές οργανώσεις και άλλους παράγοντες απειλής. Παρά την παγκόσμια πανδημία, η εξαιρετική συνεργασία επιβολής του νόμου μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας για συλλήψεις, κατασχέσεις και εκδόσεις συνεχίστηκε αμείωτη. Επιπλέον, οι δύο χώρες εξέτασαν τη συνεχιζόμενη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και της συνεργασίας κατά της τρομοκρατίας και της συνεργασίας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Δεσμεύτηκαν για την πλήρη εφαρμογή της κοινής δήλωσης του 2016 σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης έκδοσης μιας ενημερωμένης εθνικής ταυτότητας και της πλήρους συλλογής και ανάλυσης δεδομένων επιβατών αεροπορικών μεταφορών.

Εμπόριο και επενδύσεις

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα προσβλέπουν στην ενίσχυση του εμπορίου και των επενδύσεων μεταξύ των δύο χωρών μας. Οι δύο κυβερνήσεις σημείωσαν ότι η Ελλάδα βελτίωσε ουσιαστικά την προστασία και την επιβολή της πνευματικής ιδιοκτησίας το 2019, με αποτέλεσμα την απομάκρυνση της Ελλάδας από την Ειδική Έκθεση 301 του Γραφείου Εμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα χαιρέτισαν τα εγκαίνια νέων επενδύσεων και εξαγορών από αμερικανικές εταιρείες στην Ελλάδα και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να ενθαρρύνουν αυτήν την τάση. Οι δύο κυβερνήσεις προσβλέπουν στην ενίσχυση της συνεργασίας στο εμπόριο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα αποδίδουν μεγάλη σημασία στη συνεργασία για την τεχνητή νοημοσύνη, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, το 5G και την ιδιωτικοποίηση στρατηγικών υποδομών. Οι δύο χώρες παραμένουν δεσμευμένες να ενισχύσουν την ικανότητα των γυναικών να ευημερούν ως εργατικό δυναμικό, να πετύχουν ως επιχειρηματίες και να είναι σε καλύτερη θέση για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης.

Ενέργεια

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα καλωσόρισαν την ολοκλήρωση του ελληνικού τμήματος του Υπερ-Αδριατικού Αγωγού (ΤΑΡ) και ανυπομονούσαν να συζητήσουν στον προσεχή Στρατηγικό Διάλογο την αμοιβαία υποστήριξή τους για τη διασυνδετική γραμμή Ελλάδας-Βουλγαρίας, το έργο της πλωτής μονάδας αποθήκευσης και αεριοποίησης στην Αλεξανδρούπολη, την ιδιωτικοποίηση της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου της Καβάλας, το έργο Διασύνδεσης Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας και άλλα εμπορικά βιώσιμα έργα, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τον αγωγό αερίου EastMed.

Και οι δύο πλευρές χαιρέτισαν την επίσημη καθιέρωση του φόρουμ αερίου EastMed στις 22 Σεπτεμβρίου ως περιφερειακού οργανισμού και της συνεχιζόμενης επιτυχούς συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας μέσω της διαδικασίας 3 + 1. Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν τη συμμετοχή της ExxonMobil σε συνεργασία με την Total and Hellenic Petroleum σε υπεράκτια εξερευνητικά τεμάχια στα ανοικτά των ακτών της Κρήτης, καθώς και τις πιθανές ευκαιρίες για επενδύσεις των ΗΠΑ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με τον πρόσφατα επικυρωμένο ελληνικό νόμο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντική νομοθεσία. ”

Δεσμοί ανθρώπου με άνθρωπο

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επαναβεβαίωσαν την κεντρικότητα των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων στις διμερείς τους σχέσεις. Ανυπομονώ να σηματοδοτήσουν την εκατονταετή ανεξαρτησία της Ελλάδας το 2021, καθώς και να ανταλλάξουν εκθέσεις και συνεργασία μεταξύ μουσείων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ των ΗΠΑ και των ελληνικών πανεπιστημίων και να δημιουργήσουν νέα κοινά προγράμματα διπλού πτυχίου και σπουδών στο εξωτερικό. Και οι δύο χώρες θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τις συνεχιζόμενες εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος Φούλμπραιτ στην Ελλάδα, που σηματοδότησε την 72η επέτειό του το 2020. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συμφώνησαν να συνεχίσουν τη μακροχρόνια συνεργασία τους για την προστασία της πολιτιστικής ιδιοκτησίας της Ελλάδας. Και οι δύο χώρες συμφώνησαν επίσης να συνεργαστούν για την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους δημιουργικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένου του τομέα του κινηματογράφου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συμφώνησαν επίσης να διερευνήσουν συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στον πολιτισμό και την τεχνολογία.