Κι όμως, οφείλεται περισσότερο σε εμάς και λιγότερο στο άλλο άτομο

Oποιοσδήποτε από μας, σε οποιαδήποτε ηλικία ή στάδιο της ζωής του, ανεξάρτητα από την επαγγελματική επιτυχία ή τα εκπαιδευτικά του επιτεύγματα, θα μπορούσε να βρεθεί σε μια τοξική ερωτική σχέση. Εάν και εμείς οι ίδιοι έχουμε «βουλιάξει» κατά καιρούς σε μια τέτοια κατάσταση, μπορούμε να καταλάβουμε το θλιβερό της όλης συνθήκης.

Εν προκειμένω, αναφερόμαστε σε ερωτικές σχέσεις, όπου ο ένας σύντροφος κακοποιεί τον άλλο, είτε σωματικά είτε ψυχολογικά, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένας απόλυτα τοξικός δεσμός και αναλύουμε τους λόγους για τους οποίους μπορεί να υπομένουμε μια τελειωμένη κατάσταση.

«Έχουμε ζήσει μαζί τόσο όμορφες στιγμές»

Η αρχή των περισσότερων τοξικών σχέσεων γίνεται ως εξής: Ο τοξικός σύντροφος βομβαρδίζει το ταίρι του με τόση στοργή και προσοχή, που μοιάζει σαν ψέμα. Ειδικά κάποιος που έχει παραμεληθεί ή έχει πέσει θύμα εκφοβισμού, με αυτό τον τρόπο μπορεί να αισθανθεί ότι επιτέλους συναντήσατε την αδελφή ψυχή του.

Ωστόσο, η όλη προσπάθεια γίνεται προκειμένου ο/η τοξικός/ή σύντροφος να μας φέρει ασφυκτικά κοντά σε εκείνον/η, με αποτέλεσμα σταδιακά να χάσουμε τον προσωπικό μας χώρο. Και συχνά, έχοντας γευτεί την παραμυθένια αρχή, δυσκολευόμαστε να παραδεχθούμε ότι αυτές οι εποχές έχουν παρέλθει οριστικά.

Αισθανόμαστε ότι οφείλουμε να προσφέρουμε άφθονες ευκαιρίες

Γιατί γυρίζουμε πίσω σε τοξικούς/ές συντρόφους τόσες πολλές φορές; Μα αυτή ακριβώς είναι η έννοια της τοξικότητας. Το τοξικό άτομο ξέρει ακριβώς ποια κουμπιά μας να πατήσει και πώς να μας χειριστεί.

Θα μπορούσε να είναι ένα μήνυμα όπως «Θα ήθελα να σου ζητήσω συγγνώμη και να σε ευχαριστήσω για όλες τις καλές στιγμές», αυτό που μας κάνει να νιώθουμε ότι οφείλουμε να δώσουμε άλλη μια, «την τελευταία» ευκαιρία. Ή θα μπορούσε να είναι ακόμη και ένα μήνυμα γενεθλίων, που κάνει επίλυση στη νοσταλγία και το συναίσθημα.

Μπερδεύουμε την έννοια του τραύματος με αυτήν του πεπρωμένου

Ένα τραύμα από το παρελθόν συνήθως ζωντανεύει μόνο όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον κίνδυνο. Αυτό σημαίνει ότι τα συναισθήματα ευχαρίστησης και πόνου ενδέχεται να μπερδευτούν, με αποτέλεσμα παρόλο που ένα κομμάτι μας αισθάνεται τρομοκρατημένο, το άλλο να νιώθει σαν να ήταν νεκρό και να ξαναζωντανεύει.

Εάν για παράδειγμα έχουμε κακοποιηθεί στο παρελθόν μας ως παιδιά ή σε προηγούμενες σχέσεις, τότε αυτό βρίσκεται μέσα μας βαθιά ριζωμένο και ο εγκέφαλος τείνει να μας σύρει ασυνείδητα πίσω σε παρόμοιες καταστάσεις, σε μια προσπάθεια να επιδιορθώσει όλα όσα πήγαν στραβά στο παρελθόν. Μόνο που με τοξικούς ανθρώπους τίποτα δεν μπορεί να πάει καλύτερα.

Κατηγορούμε τον εαυτό μας

Η αυτοκριτική που κάνουμε μέσα στο κεφάλι μας, είτε αφορά τη σχέση μας είτε οτιδήποτε άλλο, μας καθορίζει. Έτσι, η ιδέα ότι ενδέχεται να προκαλέσαμε μόνοι μας τη σύγκρουση, σταδιακά γιγαντώνεται. Και τότε κατηγορούμε τον εαυτό μας και τον πιέζουμε ακόμα και έπειτα από ένα ακραίο περιστατικό βίας να γυρίσει πίσω.

Αισθανόμαστε μόνοι ή και απομονωμένοι

Αποχωρώντας από μια τοξική σχέση, συχνά βρισκόμαστε απομονωμένοι από τον εαυτό μας, αλλά και από τους ανθρώπους που αγαπάμε. Και ίσως κι αυτό οφείλεται στον/στην τοξικό/ή μας σύντροφο. Ίσως κάποια στιγμή να μας το δήλωσε ανοιχτά λέγοντας: «Δεν μου αρέσουν οι φίλοι και η οικογένειά σου. Κόψε την παρέα μαζί τους».

Ωστόσο ίσως και να προσπάθησε ύπουλα να δυσφημίσει τα αγαπημένα μας πρόσωπα και να μας επηρεάσει υποσυνείδητα.

Και όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε, τόσο πιο δύσκολο είναι να ζητήσουμε βοήθεια ή να αιτιολογήσουμε την απουσία μας. Μερικοί τοξικοί σύντροφοι μάλιστα, παίζουν ακόμη και το χαρτί «μόνοι μας ενάντια σε όλο τον κόσμο». Έτσι, μετά τον χωρισμό, μας είναι αδύνατο να τηρήσουμε την απόφασή μας να μείνουμε μακριά. Γιατί; Γιατί πολύ απλά δεν μας έχει μείνει τίποτα άλλο πέρα από τον εαυτό μας, ο οποίος μάλιστα είναι και εξαιρετικά πληγωμένος.

Δεν διαθέτουμε οικονομική ανεξαρτησία

Μια κοινή στρατηγική των τοξικών συντρόφων είναι να προτείνουν πολύ σύντομα την ιδέα της συγκατοίκησης. Συχνά όταν προκύπτει ένα παιδί, ενθαρρύνουν τον/την σύντροφο τους να αφήσει του δουλειά του και να αφιερωθεί στην οικογένεια, με την υπόσχεση ότι θα βοηθήσουν εκείνοι σε ό,τι αφορά τα οικονομικά.

Έτσι, το άλλο άτομο, σύντομα βρίσκεται να εξαρτάται πλήρως από το άλλο, δηλαδή το τοξικό ταίρι. Έτσι ο «ισχυρός» κρατάει στο χέρι τον/την σύντροφό του. Και ειδικά αν ο θύτης διαθέτει κοινωνική ισχύ, κανείς δεν πρόκειται να πιστέψει ένα «ανεπάγγελτο άτομο» που ισχυρίζεται ότι κακοποιείται ψυχικά ή σωματικά.

Θεωρούμε ότι είναι πολύ αργά

Τα χρόνια έχουν περάσει. Το σώμα μας έχει αρχίσει να παρουσιάζει τα πρώτα σημάδια ότι μεγαλώνουμε. Θεωρούμε ότι εφόσον χωρίσουμε, κανείς στο μέλλον δεν θα θελήσει να είναι μαζί μας. Πιστεύουμε μάλιστα, πως ο περίγυρος, θα γελάσει μαζί μας αν αντιληφθεί ότι παλεύουμε να ξαναφτιάξουμε τη ζωή μας. Για αυτό και δεν κάνουμε το βήμα που χρειάζεται για να αλλάξουν τα πράγματα.

Θέλουμε να βοηθήσουμε το άλλο άτομο να γίνει καλύτερο

Οι σκοτεινές προσωπικότητες κρύβονται πίσω από τη μάσκα ατόμων που υπόσχονται να αλλάξουν. Οι πιο σοφιστικέ μάλιστα, δηλώνουν ακόμη και ότι ξέρουν τα πάντα για την τοξική συμπεριφορά τους, ενώ την αποδίδουν σε καταστάσεις του παρελθόντος, όπως μια δύσκολη παιδική ηλικία ή κάποιον επώδυνο χωρισμό.

Τότε εμείς, αυτόματα υποθέτουμε ότι είμαστε από ικανοί έως και υπεύθυνοι να τους βοηθήσουμε να αλλάξουν προς το καλύτερο, ακόμα και σε βάρος της προσωπικής μας ευτυχίας.

Υποφέρουμε από «προκατάληψη θετικότητας»

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι φτιαγμένος έτσι ώστε να θυμάται απώλειες και αρνητικές αναμνήσεις. Αυτό μας εμποδίζει να επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη. Στην περίπτωση των τοξικών σχέσεων όμως, υπάρχει η πιθανότητα να μη θυμόμαστε τίποτα πέρα από τις ελάχιστες φορές που ο/η σύντροφός μας συμπεριφέρθηκε όμορφα και να απορρίπτουμε τις φορές που μας χτύπησε ή μας μίλησε απότομα.

Μέρος αυτού του φαινομένου οφείλεται σε αυτό που ονομάζουμε μεροληψία επιβεβαίωσης. Απορρίπτουμε δηλαδή στοιχεία που έρχονται σε αντίθεση με αυτό που θέλουμε να πιστεύουμε και επαναλαμβάνουμε στο μυαλό μας τις στιγμές που ευθυγραμμίζονται με τις αντιλήψεις μας.

Μπορεί να συμβεί στον καθένα μας

Η δυναμική μιας τοξικής σχέσης μας παγιδεύει. Μας εξωθεί στο να ελκυόμαστε από συντρόφους που μας γεννούν συναισθήματα απελπισίας. Ωστόσο, ως κοινωνία που έχει ασπαστεί τη σημασία της καλής ψυχικής υγείας, ίσως θα έπρεπε να ασχοληθούμε με τον λόγο για τον οποίο κάποιος ασκεί μια μορφή βίας και την αιτία που συμπεριφέρεται χειριστικά απέναντι στο ταίρι του. Ακόμα και αν δεν μπορούμε να το κατανοήσουμε, δεν υπάρχει κανένας λόγος να το ανεχόμαστε.

Πηγή: huffingtonpost.gr