Γηράσκουν αεί διδασκόμενοι στα διαδικτυακά θρανία
Ενθουσιασμένοι οι σπουδαστές του νεοϊδρυθέντος Πανεπιστημίου Τρίτης Ηλικίας
Με το στυλό από τη μία και το ποντίκι από την άλλη 98 συνταξιούχοι περιμένουν καθημερινά να συνδεθούν στο zoom, για να παρακολουθήσουν κάποιο μάθημα από το νεοϊδρυθέν Πανεπιστήμιο Τρίτης Ηλικίας. «Μετατρέψαμε τις τάξεις σε ψηφιακές πριν από την έναρξη της πρώτης καραντίνας και θα συνεχίσουμε έτσι τουλάχιστον για έναν χρόνο, έως ότου να είναι απόλυτα ασφαλής η κυκλοφορία των ηλικιωμένων», εξηγεί στην «Κ» η Μαρία Αστερίου, συνιδρύτρια, μαζί με τη Μαρία Ηλιοπούλου, της ΜΚΟ People Behind, η οποία χάρη στη φετινή οικονομική υποστήριξη του κοινωφελούς ιδρύματος ΤΙΜΑ έδωσε σάρκα και οστά στο όραμά τους για ενεργοποίηση των ατόμων άνω των 65 ετών. Μέσω του Διαδικτύου στο Πανεπιστήμιο γράφτηκαν και άνθρωποι που ζουν εκτός Αθηνών, όμως μειώθηκε ο συνολικός αριθμός, καθώς αίτηση για τα διά ζώσης μαθήματα είχαν κάνει τριακόσια άτομα.
Τα προσφερόμενα εργαστήρια φέτος είναι Φιλοσοφία, Ψηφιακή Ενδυνάμωση, Αγγλικά, Φιλαναγνωσία, Ιστορία και Αρχαία Τραγωδία, ενώ λόγω καραντίνας είχαν προστεθεί πέρυσι συνεδρίες ονλάιν Γυμναστικής και Ψυχικής Ενδυνάμωσης. «Τα διαδικτυακά μαθήματα προκαλούν κάποια αμηχανία, την οποία ωστόσο γρήγορα ξεπέρασαν οι μαθητές μας», διευκρινίζει η ίδια, «ανοίγουμε μάλιστα την πλατφόρμα μισή ώρα νωρίτερα και τους βρίσκουμε όλους επί ποδός, ετοιμοπόλεμους και ευδιάθετους, να ανταλλάσσουν τα νέα τους, τις απορίες τους από την τελευταία συνεδρία ή να σχολιάζουν την έκβαση των αμερικανικών εκλογών». Σαφώς, τα εύσημα δίδονται στον καθηγητή Πληροφορικής τους, Νίκο Βανδώρο, που κατά τα λεγόμενά τους επιδεικνύει μεγαλύτερη υπομονή από τα παιδιά τους στην επεξήγηση ποικίλων αποριών τους. Ισως για αυτό του προσδίδουν μια μοναδική φιλοφρόνηση, λέγοντάς του συστηματικά ότι… «μοιάζει με τον Σωτήρη Τσιόδρα». Η «Κ» συνομίλησε με την κ. Μάρθα, την κ. Χρυσούλα, τον κ. Νικόλα, την κ. Ξανθίππη, τον κ. Θοδωρή και την κ. Μαρουσώ, οι οποίοι περιέγραψαν την καθημερινότητά τους ως σπουδαστές… πολλών Μαΐων και εν μέσω καραντίνας.
«Εγώ είμαι tech freak, διεκπεραιώνω τα πάντα στο Διαδίκτυο – λογαριασμούς, εφορίες, σούπερ μάρκετ». Ετσι περιγράφει τον εαυτό της η 76χρονη συνταξιούχος, Μάρθα Θεοφιλοπούλου. «Είμαι απόφοιτος της ΑΣΟΕΕ και εργαζόμουν στο λογιστήριο του ΜΙΝΙΟΝ», λέει τηλεφωνικά στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, «στη σύνταξη βγήκα το 2000». Η συνταξιοδότηση σήμανε για εκείνην την αρχή ενός νέου κύκλου ζωής με νέες ασχολίες: μαθήματα ζωγραφικής, δημιουργικής γραφής και ποίησης. «Προς μεγάλη μου έκπληξη διαπίστωσα ότι έγραφα αρκετά όμορφα κείμενα έκτασης 600-700 λέξεων», παρατηρεί η ίδια.
«Πριν από περίπου έναν χρόνο, σερφάροντας στο Ιντερνετ, διάβασα για τη ΜΚΟ People Behind και το Πανεπιστήμιο Τρίτης Ηλικίας και ενθουσιάστηκα» λέει η κ. Μάρθα, που εγγράφηκε στα τμήματα Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας και Ευρωπαϊκής Ιστορίας. «Στο σχολείο δεν είχαμε διδαχθεί την Αναγέννηση, οπότε αυτό το κεφάλαιο της Ιστορίας μου ήταν εντελώς άγνωστο». Μέχρι τον Μάρτιο, η κ. Μάρθα έπαιρνε ένα ταξί από την Καλλιθέα και πήγαινε στο Γκάζι για να παρακολουθήσει τα μαθήματά της, καθώς έχει δυσκολία στο βάδισμα. «Ηταν ωραία, γιατί γνωριστήκαμε με την υπόλοιπη τάξη» επισημαίνει η ίδια, που συνεχίζει και φέτος – αν και ακόμα δεν έχει «στρωθεί για τα καλά στο διάβασμα». «Είμαι μοναχικός τύπος, γι’ αυτό δεν με ενοχλεί να είμαι σπίτι και δεν με τρομάζει η καραντίνα, καθώς έχω ασχολίες» υπογραμμίζει η 76χρονη. «Μου αρέσουν πολύ τα αστυνομικά μυθιστορήματα, κυρίως των Σκανδιναβών· ξεκίνησα με το “Κορίτσι με το τατουάζ” και μετά κόλλησα».
«Εχω πλέον σκοπό»
«Εχω πλέον έναν σκοπό όταν ξυπνάω το πρωί», λέει στην «Κ» η Χρυσούλα Χορέβα, συμμαθήτρια φέτος με την κ. Μάρθα στα μαθήματα Αρχαίας Τραγωδίας. «Πριν από πέντε χρόνια έχασα τον άνδρα μου και πριν από δύο χρόνια βγήκα στη σύνταξη – είχα πέσει πολύ ψυχολογικά». Η ιδέα για τα μαθήματα προήλθε από την κόρη της και έκτοτε δεν έχει χάσει ούτε ένα. «Παντρεύτηκα και έκανα νωρίς παιδιά, οπότε συνειδητοποίησα ότι υπήρχαν πολλά που δεν είχα προλάβει να κάνω». Με την ωριμότητα των 67 της χρόνων μπορεί πλέον να εμβαθύνει στις έννοιες, κάτι που στην εφηβεία ήταν αδύνατον.
«Δεν μου άρεσε ποτέ η γυμναστική, όμως η Δήμητρα Χαριλάου κατάφερε να με κάνει να την αγαπήσω· μας εξασκεί στην ισορροπία, που είναι το ζητούμενο στην ηλικία μας». Το σημαντικότερο για την ίδια είναι ότι οι διδάσκοντες, «δεν μας έχουν κάνει ποτέ να νιώσουμε ότι αγανακτούν μαζί μας, ότι τους κουράζουμε». Για τη νέα καραντίνα, «δεν νιώθω πίεση, κάθε άλλο, νιώθω ευγνωμοσύνη» απαντά αφοπλιστικά, «είχα στο περιβάλλον μου δύο κρούσματα που νόσησαν βαριά και ευτυχώς το ξεπέρασαν, όμως έχω θορυβηθεί πολύ».
Μπορεί το 80% των σπουδαστών να είναι γυναίκες, δεν απουσιάζουν όμως οι άνδρες – όπως ο Νικόλας Λουκιανός. «Στην Ελλάδα της κρίσης;» αναρωτήθηκε χαμηλοφώνως μόλις διάβασε για την ύπαρξη του Πανεπιστημίου Τρίτης Ηλικίας ο κ. Νικόλας, που έσπευσε να εγγραφεί. «Επέλεξα τη φιλοσοφία που ανέκαθεν με ενδιέφερε και την πληροφορική, για να βελτιώσω τις γνώσεις μου» λέει ο ίδιος, που αποκαλεί τον νεότερο σε ηλικία καθηγητή «δάσκαλο» για να νιώθει ο ίδιος παιδί. «Για τη φιλοσοφία κάνω απλώς επανάληψη όσων διδασκόμαστε, στην πληροφορική όμως έχουμε ασκήσεις, προς το παρόν βατές».
«Δεν θα αφήσουμε την καραντίνα να μας ρίξει»
«Εχω πείσει τον εαυτό μου ότι δεν θα αισθανθώ άσχημα στην καραντίνα, παρότι δεν μπορώ να βλέπω τα παιδιά μου», λέει στην «Κ» η Ξανθίππη Χριστοφορίδη, που μαζί με τον σύζυγό της, Θοδωρή, είναι από τους πλέον ενεργούς σπουδαστές. «Πέρυσι παρακολουθούσα έξι ώρες την εβδομάδα εργαστήρια, συμπεριλαμβανομένης και της γυμναστικής, που κάναμε μαζί με τον άνδρα μου», εξηγεί η κ. Ξανθίππη, που επέλεξε τα μαθήματα Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας, «καθώς είμαι από την Καβάλα και από παιδί έχω παρακολουθήσει όλες τις παραστάσεις αρχαίου δράματος στο Θέατρο των Φιλίππων».
Οσοι γνωρίζουν την κ. Ξανθίππη, δεν εκπλήσσονται, καθώς είναι ανήσυχο πνέυμα: άπαξ και συνταξιοδοτήθηκε το 2012 έγινε εθελόντρια στο «Χαμόγελο του Παιδιού» και παρακολουθούσε προγράμματα στο «Επίκεντρο» της ActionAid στον Κολωνό, όπου γνώρισε και τις ιδρύτριες του People Behind. Τα παιδιά της οικογένειας Χριστοφορίδη καμαρώνουν τους γονείς τους και τους ενθαρρύνουν στη χρήση των υπολογιστών. «Μου δίνει οδηγίες από το τηλέφωνο η κόρη μου και επιμένει να προσπαθώ μόνη μου», περιγράφει η κ. Ξανθίππη, που έχει ανακαλύψει όλες τις συμμαθήτριές της στο facebook και αφιερώνει αρκετή ώρα σε αυτό.
«Εχω πολλούς συγγενείς στο εξωτερικό – στον Λίβανο, τον Καναδά, την Αυστραλία, οπότε συνεχώς φορτωνόμουν στην κόρη μου για να με συνδέει στο skype, ήθελα λοιπόν να ανεξαρτητοποιηθώ», λέει στην «Κ» η κ. Μαρουσώ, που παρακολουθεί από πέρυσι τα μαθήματα «Ψηφιακής Ενδυνάμωσης». «Ο καθηγητής μας, ο Νίκος, είναι άγιος άνθρωπος» σημειώνει η ίδια, η οποία μέσω των μαθημάτων είχε την ευκαιρία για μια εκ νέου κοινωνικοποίηση. «Μερικές φορές, γίνομαι πειραχτήρι, νιώθω και πάλι σχολιαρόπαιδο», παραδέχεται η πολυπράγμων Μαρουσώ, που είναι χειμερινή κολυμβήτρια και γνωρίζει πολεμικές τέχνες. Η ίδια αισιοδοξεί ότι η πανδημία σύντομα θα ξεπεραστεί.
«Δεν είμαστε γεροντολόγοι, η ιδέα για το Πανεπιστήμιο Τρίτης Ηλικίας προήλθε από την αγάπη μας για αυτή την πληθυσμιακή ομάδα», καταλήγει η Μαρία Αστερίου, «αναζητούμε, λοιπόν, τους καλύτερους τρόπους διδασκαλίας και ενδυνάμωσης· και είμαστε ανοικτοί σε προτάσεις».
Ιωάννα Φωτιάδη – kathimerini.gr