ΚΟΣΜΟΣ

Γαλλία: Ένα σκάνδαλο αιμομιξίας ανοίγει τον ασκό του δεύτερου #MeToo

Οι μαρτυρίες έρχονται στην επιφάνεια κατά χιλιάδες.

«Ήμουν 8, με κακοποίησε ο θείος μου», αναφέρει μια ανάρτηση στο Twitter. «Ήταν ο πατέρας μου, από όταν ήμουν 7 ετών μέχρι τα 14», γράφει άλλο tweet. «Υποτίθεται ότι θα πηγαίναμε διακοπές, σύντομα όμως μετατράπηκαν σε εφιάλτη», θυμάται ένα τρίτο.

Ένα σκάνδαλο που εμπλέκει έναν επιφανή γάλλο διανοούμενο, που κατηγορείται ότι κακοποιούσε σεξουαλικά τον έφηβο γιο της συζύγου του, έχει προκαλέσει το κύμα μαρτυριών στα κοινωνικά δίκτυα, από Γάλλους που δηλώνουν ανοιχτά ότι έπεσαν θύματα αιμομιξίας και παιδεραστίας, αποκαλύπτοντας ένα πρόβλημα που σύμφωνα με ακτιβιστές επηρεάζει μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.

#Metooinceste

Όπως ακριβώς το κίνημα #MeToo κατέκτησε τα κοινωνικά δίκτυα πριν τρία χρόνια –ή μόλις τις τελευταίες ημέρες, στην περίπτωση της χώρας μας– έτσι και ο σημερινός αναστοχασμός της Γαλλίας στο ζήτημα της αιμομικτικής κακοποίησης κινείται γύρω από το hashtag #Metooinceste, το οποίο περιλαμβάνεται σε περισσότερα από 20.000 tweets που δημοσιεύθηκαν μέχρι το απόγευμα της Δευτέρας. Εκατοντάδες αναρτήσεις αναφέρονται σε περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης σε παιδική ηλικία, από ενήλικα μέλη της οικογένειάς τους.

«Οι φωνές των θυμάτων ακούγονται πιο δυνατά», τονίζει στους Times της Νέας Υόρκης ο Πατρίκ Λουασελέρ, αντιπρόεδρος του Facing Incest, ενός γαλλικού οργανισμού που καλεί σε μια πιο ουσιαστική αναγνώριση του εύρους του προβλήματος. Η γαλλική νομοθεσία ορίζει την αιμομιξία ως τη σεξουαλική σχέση μεταξύ δύο ατόμων που συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς συγγένειας σε βαθμό ώστε να μην έχουν δικαίωμα να παντρευτούν, συμπεριλαμβανομένων των δεσμών μεταξύ αδελφών αλλά και θετών γονιών με τα παιδιά τους. Όμως η γαλλική νομοθεσία θεωρεί την αιμομιξία έγκλημα μόνο σε περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης, όπως είναι ο βιασμός ή η σχέση μεταξύ ενός ενήλικα και ενός ανηλίκου.

Η υπόθεση Ντουαμέλ

Το κύμα μαρτυριών στο Twitter προέκυψε μετά τις αποκαλύψεις για τον Ολιβιέ Ντουαμέλ, έναν επιφανή πολιτικό επιστήμονα και τηλεοπτικό σχολιαστή, που κατηγορείται από την κόρη της συζύγου του, Καμίλ Κουσνέρ, ότι κακοποιούσε τον δίδυμο αδερφό της, από όταν εκείνος ήταν μόλις 14 ετών. Αυτού του είδους η κακοποίηση θεωρείται αιμομιξία από τη γαλλική νομοθεσία, παρά το γεγονός ότι το αγόρι δεν συνδεόταν με τον Ντουαμέλ με δεσμούς αίματος.

Σε βιβλίο που εξέδωσε πριν από 11 ημέρες, με τίτλο «La Familia Grande», η Κούσνερ υποστηρίζει ότι ο Ντουαμέλ κακοποιούσε τον αδερφό της τις νύχτες πριν εκείνος κοιμηθεί, για μια περίοδο περίπου δύο ή τριών ετών. Όπως γράφει, ο αδερφός της, ο οποίος της μίλησε για την κακοποίηση που δεχόταν, της είχε ζητήσει να κρατήσει «αυτό το μυστικό».

«Ο θυμός δεν ήρθε αμέσως», θυμάται η Κουσνέρ. «Για πολύ καιρό αδυνατούσα να καταλάβω, μετά για ακόμη περισσότερο καιρό σώπαινα».

Μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο από το Facing Incest και την εταιρεία δημοσκοπήσεων Ipsos, αποκάλυψε ότι ένας στους 10 Γάλλους δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα αιμομιξίας, ένα ποσοστό που αυξάνεται σταδιακά, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν το θάρρος να μιλήσουν ανοιχτά για τις εμπειρίες τους. Σύμφωνα με την εταιρεία δημοσκοπήσεων, το ποσοστό κυμαινόταν 3% το 2009 και 6% το 2015.

Η Μπριζίτ Μακρόν, η πρώτη κυρία της Γαλλίας, δήλωσε σε γαλλικό κανάλι την Κυριακή: «Είναι απολύτως απαραίτητο αυτές οι πράξεις να γίνουν γνωστές, να μην αποσιωπούνται».

Ελέφαντας στο δωμάτιο

Ο Λουασελέρ σημείωσε μιλώντας στους Times: «Η αιμομιξία είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο που κανείς μας δεν θέλει να δει», ενώ πρόσθεσε, «Είναι η πιο διαδεδομένη μορφή σεξουαλικής κακοποίησης και εκείνη για την οποία γίνεται λιγότερη συζήτηση στη δημόσια σφαίρα».

Όπως συνέβη και με το σκάνδαλο για τον παιδόφιλο συγγραφέα Γκαμπριέλ Ματζνέφ, οι κατηγορίες εις βάρος του Ντουαμέλ έχουν προκαλέσει σημαντική αναταραχή εντός του γαλλικού κατεστημένου. Ο Ντουαμέλ ήταν μια πολύ σημαντική φιγούρα, ων πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου που εποπτεύει το θρυλικό πανεπιστήμιο Sciences Po στο Παρίσι και πρόεδρος του Le Siècle. Στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, έχουν εγερθεί υποψίες για τα πρόσωπα που ενδέχεται να γνώριζαν τι συνέβαινε και να του προσέφεραν κάλυψη.

Κύμα παραιτήσεων – Υποψίες για συγκάλυψη

Ο Φρεντερίκ Μιόν, πρόεδρος του Sciences Po, ο οποίος σύμφωνα με τη Le Monde γνώριζε για τις κατηγορίες εις βάρος του Ντουαμέλ ήδη από το 2018, δέχεται πιέσεις από τους φοιτητές του που τον καλούν να παραιτηθεί. Η Ελίζαμπεθ Γκουιγκού, πρώην υπουργός δικαιοσύνης και στενή φίλη του Ντουαμέλ, παραιτήθηκε την περασμένη εβδομάδα από τον ρόλο της ως επικεφαλής επιτροπής για τη σεξουαλική βία εις βάρος των παιδιών, όμως δήλωσε ότι δεν είχε ιδέα για τις κατηγορίες κακοποίησης.

Ο Λουασελέρ πιστεύει ότι η αιμομιξία θα πρέπει να αναγνωριστεί «ως ζήτημα δημόσιας υγείας που απαιτεί σημαντική χρηματοδότηση». Ο οργανισμός του εδώ και καιρό απευθύνει εκκλήσεις στις αρχές να ορίσουν την αιμομιξία ως ξεχωριστό έγκλημα, χωρίς δυνατότητα παραγραφής.

Από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη γαλλική νομοθεσία

Πρόσφατα, η Γαλλία επέκτεινε τον χρόνο παραγραφής για τον βιασμό με θύμα ανήλικο άτομο στα 30 αντί των 20 ετών, ενώ αναμένεται να κατατεθούν σύντομα προς διαβούλευση από το γαλλικό κοινοβούλιο δύο νομοσχέδια που θα ορίσουν την κατώτερη ηλικία στην οποία ένας ανήλικος μπορεί να συναινέσει σε σεξουαλικές πράξεις.

Η γαλλική νομοθεσία απαγορεύει τις σχέσεις ενηλίκων με ανήλικους κάτω των 15 ετών, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι αντιμετωπίζει τέτοιου είδους σεξουαλικές επαφές αυτομάτως ως βιασμό. Άλλοι παράγοντες, όπως τα επίπεδα πίεσης που ασκήθηκαν, η ύπαρξη απειλών ή η άσκηση βίας, απαιτούνται προκειμένου τέτοιου είδους σεξουαλικές επαφές να χαρακτηριστούν βιασμοί.

Η Αλεξάντρα Λουί, μια γαλλίδα βουλεύτρια, δήλωσε στους Times ότι εργάζεται για τη σύνταξη νομοσχεδίου το οποίο ουσιαστικά θα ποινικοποιεί την αιμομιξία και θα ενισχύει την ποινική διάσταση των σεξουαλικών σχέσεων μεταξύ ενηλίκων και παιδιών κάτω των 15 ετών.

Σε πολλές υποθέσεις μέχρι στιγμής, σημειώνει «η αιμομιξία δεν έχει ουσιαστικές επιπτώσεις σε ό,τι αφορά την ποινική τιμωρία».