Παρά τις έρευνες που καταρρίπτουν την αποτελεσματικότητα του ανθελονοσιακού φαρμάκου, ο ακροδεξιός πρόεδρος φαίνεται πως έχει γεμίσει ψευδείς ελπίδες μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων του

Στη Βραζιλία, τη χώρα των 50.000 κρουσμάτων κοροναϊού την ημέρα και επίκεντρο της πανδημίας στη Νότια Αμερική, η υδροξυχλωροκίνη βρίσκεται στην καρδιά του δημόσιου διαλόγου. Η επιστήμη έχει δείξει ότι το ανθελονοσιακό φάρμακο δεν καταπολεμά τον κοροναϊό. Όμως το υπουργείο υγείας και ο πρόεδρος της χώρας επιμένουν ότι είναι αποτελεσματικό, γεμίζοντας χιλιάδες Βραζιλιάνους με ψεύτικες ελπίδες.

Ο Τζουράτσι Μεντόνκα έχασε τον αδερφό του από κοροναϊό, παρά το γεγονός ότι λάμβανε υδροξυχλωροκίνη. Τώρα τη λαμβάνει και ο ίδιος προληπτικά, στο πλαίσιο ενός κοκτέιλ φαρμάκου που προωθεί η κυβέρνηση χωρίς σχετικά στοιχεία, μαζί με την ιβερμεκτίνη και την αζιθρομυκίνη.

«Είμαι ζωντανός», λέει, ως απόδειξη για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. «Άλλοι άνθρωποι στον κύκλο μου που πήραν επίσης υδροξυχλωροκίνη τα πήγαν πολύ καλά. Όμως αυτό είναι το ερώτημα. Κάποιες φορές ένα άλλο πρόβλημα κάνει τους ανθρώπους να καταλήγουν σε πιο σοβαρή κατάσταση. Καταλάβατε;»

Αντίθετοι στη χρήση της οι επιστήμονες

Διαδοχικές μελέτες έχουν δείξει ότι το φάρμακο δεν καταπολεμά τον κοροναϊό, ενώ δεν αποκλείεται να έχει και βλαβερές συνέπειες. Η καθηγήτρια Φλάβια Ματσάντο, της ερευνητικής ομάδας Coalizao Covid-19 Brasil και διευθύντρια της μονάδας εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου του Σάο Πάολο πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη μελέτη για το φάρμακο σε 55 νοσοκομεία σε όλη τη χώρα. Τονίζει ότι αν και συνεχίζουν να εκτιμούν τις πιθανές του επιδράσεις στα πρώτα στάδια της ασθένειας, θα πρέπει να χρησιμοποιείται πλέον αποκλειστικά στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών. 

«Μελετάμε τις επιβλαβείς συνέπειές του και από ό,τι έχουμε δει μέχρι τώρα, και με μεγάλο όγκο δεδομένων, η χρήση του δεν ενδείκνυται», δήλωσε στο CNN.

Στη Βραζιλία, οι υπερασπιστές του φαρμάκου απορρίπτουν τις έρευνες και αναφέρονται σε μια μελέτη που προτείνει ότι ενδέχεται να έχει ορισμένες θετικές επιπτώσεις στα πού πρώιμα στάδια της ασθένειας. Όμως ακόμη και αυτή, η μία και μοναδική μελέτη καταρρίπτεται από άλλες έρευνες που δε διαπίστωσαν καμία επίδραση.

Επιμένει ο Μπολσονάρου

Ο πρόεδρος Ζαΐρ Μπολσονάρου διαφημίζει συχνά την υδροξυχλωροκίνη, ενώ έχει αποδώσει σε αυτή την ανάρρωσή του από τον κοροναϊό, με τον οποίο ασθένησε για ένα δεκαπενθήμερο.

Η Βραζιλία έχει εισάγει εκατομμύρια δόσεις του φαρμάκου, και έρευνα που κυκλοφόρησε την Κυριακή από την Ιατρική Εταιρεία της Πολιτείας του Σάο Πάολο έδειξε ότι το 50% των γιατρών αισθάνονταν πίεση να συνταγογραφήσουν το φάρμακο. 

Πρόσφατα, ο Μπολσονάρου έχει χαμηλώσει τους τόνους αναφορικά με το φάρμακο, λέγοντας ότι η απόφαση ανήκει στους γιατρούς και τους ασθενείς. Ωστόσο, οι… φωτογραφίες του με την υδροξυχλωροκίνη και η ενθάρρυνση του υπουργείου υγείας για λήψη του φαρμάκου από όλους τους ασθενείς – ακόμη και από τις εγκύους – είχε τεράστιες επιπτώσεις.

Τυφλή εμπιστοσύνη

Την Τρίτη, υποστηρικτές του προέδρου συγκεντρώθηκαν έξω από την προεδρική κατοικία. Εκεί έγινε σαφές ότι η στήριξη προς τον Μπολσονάρου συνδυάζεται με την τυφλή υποστήριξη προς την υδροξυχλωροκίνη.

Ένας ψηφοφόρος του, ο Φελίπε, δήλωσε στο CNN ότι ήλπιζε ο πρόεδρος να εμφανιστεί. «Την περασμένη Κυριακή ήρθε για την υποστολή της σημαίας», είπε. «Τον περιμένουμε, γιατί χθες βγήκε αρνητικός στο τεστ, επομένως σήμερα είναι μέρα γιορτής». Στη συνέχεια περιέγραψε πολύ λεπτομερώς και με ακρίβεια τον τρόπο με τον οποίο η υδροξυχλωροκίνη υποτίθεται ότι σταματά τον ιό από το να αναπαράγεται εντός των κυττάρων – μια θεωρία που καταρρίπτεται από τη μία έρευνα μετά την άλλη.

«Η χώρα μας λειτουργεί σωστά»

Κι όμως, οι υποστηρικτές του φαρμάκου δεν αγνοούν πάντα τα υπόλοιπα μέτρα. Στην ευαγγελική εκκλησία Nucléo da Fé, όχι πολύ μακριά από το προεδρικό μέγαρο, η πίστη και τα επιστημονικά πρωτόκολλα μπλέκονται. Οι πιστοί κάθονται τηρώντας τις αποστάσεις και φορώντας μάσκες, όμως συγκινούνται από την πίστη στο πρόσωπο του πρωθυπουργού και στο φάρμακο που ο ίδιος υποστηρίζει ότι τον έσωσε. 

Ο πάστορας Γουίλμπερτ Μπατίστα ανεβαίνει στη σκηνή και μιλά τρυφερά για τον Μπολσονάρου, με τον οποίο έχει φωτογραφηθεί να πίνει καφέ και να γευματίζει – ακόμη και να κάνει βόλτα με το ελικόπτερο. Στα χρόνια του Ιησού, λέει στο ποίμνιό του, είχαν βασιλιάδες «όμως στη χώρα μας έχουμε πρόεδρο και είναι βιβλικό μας καθήκον να προσευχόμαστε για εκείνον. Και το έχουμε κάνει πολλές φορές. Ο Θεός ξέρει ότι προσεύχομαι για εκείνον. Για αυτό και η Βραζιλία έχει δει αποτελέσματα που δεν μπορούν να εξηγηθούν. Η χώρα μας λειτουργεί σωστά, στο όνομα του Ιησού». Πίσω του, σε μια μεγάλη οθόνη, εμφανίζεται η εικόνα του Μπολσονάρου.

Μιλώντας στο CNN ο Μπατίστα δήλωσε ότι η υδροξυχλωροκίνη είναι δημοφιλής, αποδίδοντας το γεγονός στην απουσία θανάτων στην ενορία του. «Το φάρμακο δεν είναι αυτό που μας απασχολεί, όμως στην εκκλησία έχουμε πολλούς γιατρούς που συμφωνούν με τον πρόεδρο», δήλωσε, προσθέτοντας όμως πως δεν συζητούν για φάρμακα  στην εκκλησία. «Δεν είχαμε ούτε ένα θάνατο στην εκκλησία μας, ούτε ένα. Ένα άτομο μπήκε στο νοσοκομείο, άλλοι το ξεπέρασαν χωρίς συμπτώματα, σε μια ενορία 3.000 ατόμων. Ορισμένοι που κόλλησαν κοροναϊό πήραν υδροξυχλωροκίνη με αζιθρομυκίνη. Άλλοι ακολούθησαν τις συμβουλές των γιατρών».

Πηγή: cnn.com