To 2021 θα αφήσει πίσω του απόβλητα από ηλεκτρονικές συσκευές ύψους μεγαλύτερου από το Σινικό Τείχον. Τα απόβλητα αυτά, από παλιά πλυντήρια ρούχων και ηλεκτρικές σκούπες μέχρι smartphones και tablets, (e-waste) θα φτάσουν φέτος τους 57,4 εκατ. μετρικούς τόνους.

Μάλιστα, μέχρι το 2030 τα σκουπίδια από ηλεκτρικές συσκευές θα φτάσουν τους 74 εκατ. μετρικούς τόνους. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Global E-waste Monitor, η παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων αυξάνεται ετησίως κατά 2 μετρικούς τόνους ή περίπου 3% έως 4%.

Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση, το 2019 υπήρξαν σκουπίδια 53,6 εκατ. μετρικών τόνων, παρουσιάζοντας αύξηση 21% σε σχέση με το 2014. Ο όγκος αυτός μεταφράζεται κατά μέσον όρο σε 7,3 κιλά κατά κεφαλήν παγκοσμίως.

Το πρόβλημα οφείλεται στα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών ειδών (αύξηση 3% ετησίως), τους μικρότερους κύκλους ζωής των προϊόντων και τις περιορισμένες επιλογές επισκευής. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, μόνο στην Ευρώπη, 11 από τα 72 ηλεκτρονικά είδη σε ένα μέσο νοικοκυριό δεν χρησιμοποιούνται πλέον ή είναι σπασμένα.

Πολύτιμα μέταλλα στα σκουπίδια

Εκτός αυτού, πολύ μικρές ποσότητες των συσκευών οδηγούνται σε ανακύκλωση. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το 2019 μόλις το 17,4% των e-waste συλλέχθηκε και ανακυκλώθηκε.

Oυσιαστικά, το 2021 υλικά αξίας τουλάχιστον 57 δισ. δολαρίων, μεταξύ αυτών χρυσός, ασήμι, χαλκός, πλατίνα κατέληξαν στα σκουπίδια. Αξίζει να σημειωθεί πως σε περίπου 1 εκατομμύριο κινητά τηλέφωνα υπάρχουν ενσωματωμένα 24 κιλά χρυσού, 16.000 κιλά χαλκού, 350 κιλά ασήμι και 14 κιλά παλλάδιο.

Μεγάλες συσκευές

Στις ΗΠΑ, παρότι ανακυκλώνονται πολλά κινητά, εκτιμάται ότι 151 εκατ. τηλέφωνα ετησίως -περίπου 416.000 την ημέρα- καταλήγουν στα σκουπίδια ή καίγονται. Εντυπωσιακό είναι επίσης το γεγονός ότι το 40% των βαρέων μετάλλων στις χωματερές των ΗΠΑ προέρχεται από ηλεκτρονικά προϊόντα.

Σε βάρος, οι μεγάλες συσκευές που καταλήγουν στα σκουπίδια, όπως σόμπες και ψυγεία, αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Όσον αφορά τα κινητά, τα tablets, τους υπολογιστές και τα άλλα προϊόντα τεχνολογίας, πολλοί θεωρούν ότι αποθαρρύνουν την ανακύκλωση, εν μέρει λόγω της ασφάλειας δεδομένων, της υψηλής αξίας των προϊόντων, των δυσπρόσιτων σημείων ανακύκλωσης και της αβεβαιότητας σχετικά με την κατάλληλη ανακύκλωση.

Ποιος παράγει περισσότερα απόβλητα

Τα ηλεκτρονικά απόβλητα είναι, σήμερα, σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, η ταχύτερα αναπτυσσόμενη ροή οικιακών απορριμμάτων παγκοσμίως. Η Ασία παρήγαγε (το 2019) τον μεγαλύτερο όγκο ηλεκτρονικών αποβλήτων (24,9 Mt), ακολουθούμενη από την Αμερική (13,1 Mt), την Ευρώπη (12 Mt), την Αφρική (2, Mt 9) και την Ωκεανία (0,7 Mt).

Ωστόσο, η Ευρώπη κατέλαβε την κορυφαία θέση όσον αφορά την κατά κεφαλή παραγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων, με 16,2 κιλά κατά κεφαλήν. Η Ωκεανία ήρθε δεύτερη με 16,1 κιλά, ακολουθούμενη από την Αμερική με 13,3 κιλά, την Ασία με 5,6 κιλά και την Αφρική με 2,5 κιλά.

Πηγή: ΣΕΠΕ