ΣΠΟΡ

Από το χρυσό μετάλλιο στην κόλαση – και πίσω

Από το χρυσό μετάλλιο στην κόλαση – και πίσω
Η χρυσή Ολυμπιονίκης Σουνίσα Λι προπονείται δίπλα σε κορίτσια που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην ενόργανη

Η Αμερικανίδα Σουνίσα Λι επέστρεψε στην Ολυμπιακή Ομάδα της ενόργανης για το Παρίσι έχοντας αναμετρηθεί με διαταραγμένους θαυμαστές, επικίνδυνες ασθένειες και την κατάθλιψη

Σουνίσα Λι, η Χρυσή Ολυμπιονίκης στο σύνθετο ατομικό της ενόργανης γυμναστικής γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, ξύπνησε ένα πρωί πέρυσι και τρόμαξε με την αντανάκλασή της στον καθρέφτη. Το πρόσωπό της έμοιαζε σαν να είχε φουσκώσει με αεραντλία. Οι αρθρώσεις των ποδιών της ήταν τόσο πρησμένες που μετά βίας μπορούσε να λυγίσει τα γόνατα ή τους αστραγάλους της. H ζυγαριά έδειξε ότι είχε πάρει πάνω από πέντε κιλά.

Διάφορες σκέψεις άρχισαν να περνάνε από το μυαλό της: Μήπως έτρωγε πολύ; Μήπως έφταιγε η γύρη στον αέρα; Μήπως είχε κάποια αλλεργική αντίδραση στον σκύλο που πρόσφατα είχε υιοθετήσει η συγκάτοικός της; «Ήταν σαν να μην αναγνώριζα τον άνθρωπο που με κοιτούσε στον καθρέφτη», έλεγε. «Ήταν τρομακτικό. Δεν το ήξερα τότε, αλλά η παλιά Σουνί είχε φύγει. Και δεν θα επέστρεφε ποτέ».

Ο θρίαμβος της Λι στο Τόκιο ήταν μεγάλη έκπληξη: η Σιμόν Μπάιλς –το μεγάλο φαβορί– είχε αποσυρθεί από τους Αγώνες, θύμα μιας ψυχολογικής «παράλυσης» που της προκαλούσε ανασφάλεια κάθε φορά που εκτελούσε τα άλματα και τις περιστροφές της στον αέρα. Ο τίτλος της Χρυσής Ολυμπιονίκη έφερε στη Λι, που προερχόταν από μια συντηρητική κοινότητα Χμονγκ (Σ.τ.Μ.: φυλετική ομάδα της Νοτιοανατολικής Ασίας με παρουσία στις ΗΠΑ), μια δημοσιότητα που δεν επιθυμούσε και για την οποία δεν ήταν προετοιμασμένη.

Δόξα και κατάθλιψη

Αίφνης είχε να αντιμετωπίσει εμμονικούς θαυμαστές, μεταξύ των οποίων ένας διώκτης που, σύμφωνα με τους προπονητές της, την είχε ακολουθήσει σε τρεις διαφορετικές πολιτείες. Στο Πανεπιστήμιο Όμπερν της Αλαμπάμα, όπου ήταν μέλος της ομάδας γυμναστικής για δύο χρονιές, βρισκόταν στο επίκεντρο της προσοχής σε βαθμό τόσο υπερβολικό και καταπιεστικό, ώστε επέλεξε να παρακολουθεί διαδικτυακά μαθήματα από το υπνοδωμάτιό της για να αποφεύγει να κυκλοφορεί στο κάμπους. Αντί να χαίρεται τη διασημότητά της, η Λι, στα 21 της χρόνια, ήταν καταθλιπτική και ένιωθε ολομόναχη. Αλλά ο λόγος που το σώμα της ήταν πρησμένο εκείνο το πρωί πέρυσι ήταν πιο τρομακτικός. Οι γιατροί αρχικά της είπαν ότι δεν θα ξανακάνει ποτέ γυμναστική. «Μετά το Τόκιο συνέβησαν τόσο πολλά διαφορετικά πράγματα, που με υποχρέωσαν να μεγαλώσω, και μάλιστα γρήγορα», λέει.

Επέλεξε να παρακολουθεί διαδικτυακά μαθήματα, για να μην κυκλοφορεί στο κάμπους του πανεπιστημίου. Αντί να χαίρεται τη διασημότητά της στα 21 της, ήταν καταθλιπτική και ένιωθε ολομόναχη

Μετά τους Ολυμπιακούς, η Λι έφυγε από τη γενέτειρά της, το Σεντ Πολ της Μινεσότα, παρά τις επιθυμίες των γονιών της, βάζοντας πλώρη για το κολέγιο στο Όμπερν και για μια σειρά από άλλες ευκαιρίες, συμπεριλαμβανομένων τηλεοπτικών εκπομπών. Οι γονείς της, Γιενγκ Θο και Τζον Λι, είχαν άλλες βλέψεις για εκείνη. Ο πατέρας της είχε πει σε μια συνέντευξη ότι επιθυμούσε η Σουνί να «δουλέψει λίγο, να μείνει στη Μινεσότα και να σπουδάσει». Το σύνηθες για τα κορίτσια Χμονγκ, διευκρίνισε, ήταν να μένουν με τους γονείς τους μέχρι να παντρευτούν, όχι να ξεκινούν μακρινές περιπέτειες.

Όσα έκρυβε το ψυγείο

Η Λι μόλις είχε εγκατασταθεί στο Όμπερν πριν φύγει για το Λος Άντζελες για λίγους μήνες, για να διαγωνιστεί στο Dancing With the Stars. Ήταν η πρώτη φορά που ζούσε μόνη της και όποιος έβλεπε τι είχε μέσα το ψυγείο του διαμερίσματός της θα το καταλάβαινε, όπως είπε ο επί χρόνια προπονητής της, Τζες Γκράμπα. Υπήρχαν πακέτα φαγητών από ντελίβερι με τα πιρούνια μέσα, ενώ άλλα ήταν παρατημένα στο κατώφλι του σπιτιού για μέρες, επειδή η Λι είχε αναχωρήσει ξαφνικά για τις χορευτικές πρόβες και δεν ήταν εκεί για να ανοίξει στον διανομέα.

Ο προπονητής πετούσε στο Λος Άντζελες από το Σεντ Πολ κάθε λίγες εβδομάδες για να βεβαιωθεί ότι η Λι ήταν καλά και ότι παρακολουθούσε τα διαδικτυακά μαθήματά της στο Όμπερν. Ο ίδιος και η σύζυγός του, και επίσης προπονήτρια της Σουνί, Άλισον Λιμ, γνωρίζουν την αθλήτρια από όταν ήταν έξι ετών. Όταν ο Τζες Γκράμπα είδε το εκτεθειμένο φαγητό στο ψυγείο της Λι, την προειδοποίησε ότι «φλερτάρει» με την αλλαντίαση. «Σουνί, δεν μπορείς να τρέφεσαι έτσι». Όταν αυτή του παραπονέθηκε ότι το στεγνωτήριο ρούχων δεν δουλεύει, το άνοιξε και διαπίστωσε ότι είχε μαζέψει χνούδι μηνών. Ο δίδυμος αδελφός του, Τζεφ, προπονητής γυμναστικής στο Όμπερν, επίσης την επισκεπτόταν, και οι δυο τους καθάριζαν το διαμέρισμα.

Αδιάκριτα βλέμματα, χτυπήματα στην πόρτα

Όταν επέστρεψε στο Όμπερν, η Λι έγινε η πρώτη γυναίκα Ολυμπιονίκης στο σύνθετο ατομικό που διαγωνιζόταν σε κολεγιακή γυμναστική, χαρίζοντας ασυνήθιστη δημοσιότητα στο πρόγραμμα. Στο δωμάτιό της στην εστία έβρισκε διαρκώς σημειώματα θαυμαστών κάτω από την πόρτα της, ενώ συμφοιτητές τής χτυπούσαν την πόρτα μέρα και νύχτα ζητώντας της να φωτογραφηθεί μαζί τους. Την ώρα που έτρωγε στην τραπεζαρία, αντιλαμβανόταν να τη φωτογραφίζουν και να την τραβούν βίντεο. Περπατούσε στο κάμπους και τα βλέμματα καρφώνονταν πάνω της, ενώ πολλοί φώναζαν το όνομά της. Το πιο ανησυχητικό ήταν ότι ένας άνδρας Χμονγκ, 40 ή 50 ετών, την είχε ακολουθήσει από τη Μινεσότα ενώ μάλιστα είχε εμφανιστεί και στο γυμναστήριο του προπονητή της, στο Λιτλ Κάναντα της Μινεσότα, ψάχνοντάς την. Το μόνο που ήθελε εκείνη ήταν να μένει στο δωμάτιό της, όπου ένιωθε ασφαλής. «Έπρεπε να μάθω να είμαι μόνη μου», είπε. Τον Νοέμβριο του 2022, η Λι ανακοίνωσε ότι θα έφευγε από το Όμπερν μετά το εαρινό εξάμηνο για να προπονηθεί για τους Ολυμπιακούς του Παρισιού. Το τελευταίο της μίτινγκ ήταν στην Τζόρτζια, όπου η ασφάλεια έπρεπε να ελέγξει το ξενοδοχείο, ψάχνοντας για δύο άνδρες που την παρενοχλούσαν, είπε ο Τζεφ Γκράμπα. Τις επόμενες ημέρες οι αστράγαλοί της πρήστηκαν. Και λίγες μέρες πιο μετά, ξύπνησε πρησμένη παντού. Οι γιατροί αρχικά θεώρησαν ότι οφειλόταν σε κάποια αλλεργική αντίδραση, αλλά μετά από πολλές εξετάσεις η αιτία βρέθηκε: τα νεφρά της δεν λειτουργούσαν σωστά.

Η Λι μετακόμισε πίσω στη Μινεσότα, σε δικό της διαμέρισμα, όπου περνούσε μέρες και νύχτες μαραζώνοντας στο κρεβάτι. Μια βιοψία έδειξε ότι αντιμετώπιζε δύο παθήσεις των νεφρών, τις οποίες δεν θέλησε να αποκαλύψει. Οι γιατροί της Mayo Clinic δοκίμασαν διάφορους συνδυασμούς φαρμάκων για να ελέγξουν τα συμπτώματά της. Οι αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή συχνά προκαλούν παρενέργειες, όπως η αύξηση βάρους και η εξάντληση. «Δεν ήταν από τις περιπτώσεις που παίρνεις ένα χάπι και γίνεσαι καλύτερα· θα έπρεπε να το αντιμετωπίζω για όλη μου τη ζωή», είπε η ίδια.

Το πνεύμα πρόθυμο, η σαρξ ασθενής

Παρέμεινε κλινήρης για εβδομάδες και έπειτα πήρε αναρρωτική άδεια πέντε μηνών. Προτού επιστρέψει στο προπονητήριο, είχε πάρει 23 κιλά – σε ένα σώμα ενός μέτρου και πενήντα εκατοστών. Το στεροειδές που έπαιρνε εξασθένισε τους συνδέσμους και τους τένοντές της. Το δύσκολο γι’ αυτήν, είπε ο προπονητής της, ήταν ότι το μυαλό της ήταν σίγουρο ότι μπορούσε να εκτελέσει ακόμα τις συνήθεις υψηλού επιπέδου ασκήσεις της, αλλά το σώμα της δεν ήταν έτοιμο.

Η Λι επέστρεψε στη δράση για δύο σημαντικές εθνικές συναντήσεις το 2023 και κέρδισε μετάλλια και στις δύο, αλλά όχι χωρίς δυσκολίες. Βρισκόταν σε αυστηρή δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο. Χρειαζόταν περισσότερο χρόνο. Γι’ αυτό και απέρριψε μια πρόσκληση να μετάσχει στην ομάδα που θα προετοιμαζόταν για το παγκόσμιο πρωτάθλημα.

Το μυαλό της ήταν σίγουρο ότι μπορούσε να εκτελέσει ακόμα τις συνήθεις υψηλού επιπέδου ασκήσεις της, αλλά το σώμα της δεν ήταν έτοιμο

Στις 4 Ιανουαρίου 2024, ο γιατρός της Λι την κάλεσε για να της πει ότι τα φάρμακά της επιδρούσαν και δεν θα χρειαζόταν να πηγαίνει για μεταγγίσεις τόσο συχνά. Αυτές οι θεραπείες την εξουθένωναν και συχνά την έριχναν πίσω τουλάχιστον μία εβδομάδα από το πρόγραμμά της. Τώρα όμως μπορούσε να επικεντρωθεί στην προπόνηση για τους Ολυμπιακούς του Παρισιού, παρά την απογοήτευση και τη συναισθηματική εξάντληση που είχαν προκαλέσει τα προβλήματα υγείας της. Έπρεπε όμως να συνηθίσει σε έναν πιο συνετό τρόπο προπόνησης. «Όποτε μιλάω με τους προπονητές μου, στενοχωριέμαι πολύ γιατί δεν θα είμαι ποτέ η ίδια Σουνί, η ίδια αθλήτρια», είπε. «Και αυτοί απαντούν: “Καλύτερα”». Το ζεύγος των προπονητών της τής εξηγούσε ότι με τόσα που έχει περάσει, έχει γίνει πιο σκληρή, πιο ανθεκτική αθλήτρια.

Δεν ήταν πάντα εύκολο να την πείσουν. Κατά τη διάρκεια του αγώνα στο άλμα στο περασμένο εθνικό πρωτάθλημα των ΗΠΑ, η Λι προσγειώθηκε άτσαλα με τα οπίσθια και κατέρρευσε ψυχολογικά. «Στο μυαλό μου είχα συνέχεια ότι ήμουν τελειωμένη», είπε. Και τότε ανέλαβε δράση η συναθλήτριά της, Σιμόν Μπάιλς. Της μίλησε, την ενθάρρυνε και έφερε αποτελέσματα.

Οι νεφροπάθειες της Λι είναι πλέον σε ύφεση. Στις ολυμπιακές δοκιμές των ΗΠΑ τερμάτισε τέταρτη στο σύνθετο ατομικό, για να εξασφαλίσει μια θέση στην ομάδα, για δεύτερη συνεχή διοργάνωση, υπό το βλέμμα των γονιών της. «Πριν από έναν χρόνο, δεν πίστευα καν ότι αυτό ήταν δυνατό», είπε από μικροφώνου απευθυνόμενη στους θεατές, με τις συναθλήτριές της στο πλευρό της. Η τελευταία λέξη της πνίγηκε σε λυγμούς.

Από το χρυσό μετάλλιο στην κόλαση – και πίσω
Η Λι βρέθηκε τελικά στο Παρίσι και βοήθησε την αμερικανική ομάδα να κερδίσει το χρυσό στο σύνθετο ομαδικό

Πηγή: kathimerini.gr