Βαρύτερο όχι μόνον από άποψης ποσότητας προϊόντων, αλλά και από πλευράς τιμών, ήταν το «καλάθι της νοικοκυράς» τον Απρίλιο, καθώς βασικά τυποποιημένα τρόφιμα ανατιμήθηκαν έως και 7,34%, ενώ οι τιμές των νωπών φρούτων αυξήθηκαν κατά 26% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2019.

Ετσι, αν και ο Απρίλιος ήταν ένας μήνας με αρνητικό πληθωρισμό, καθώς ο δείκτης τιμών καταναλωτή υποχώρησε σε ετήσια βάση κατά 1,4% –μεταβολή που είχαμε να δούμε από τις αρχές του 2016, όταν η χώρα ήταν ακόμη υπό καθεστώς αυστηρών capital controls– λόγω κυρίως της μεγάλης μείωσης στις τιμές των καυσίμων, οι τιμές σε βασικά είδη διατροφής σημείωσαν πολύ μεγάλες αυξήσεις.

Αν και σε ορισμένες περιπτώσεις οι αυξήσεις συνδέονται με εξωγενείς παράγοντες, όπως η διατήρηση από πέρυσι της διεθνούς τιμής του χοιρινού σε υψηλά επίπεδα ή η μη πλήρης λειτουργία των λαϊκών αγορών λόγω περιορισμών που είχαν αποφασισθεί αρχικά στη μετακίνηση των παραγωγών, υπάρχουν και περιπτώσεις που καταγράφονται σημαντικές ανατιμήσεις σε τρόφιμα που ήταν ιδιαιτέρως δημοφιλή την περίοδο της καραντίνας.

Με βάση την έρευνα που έκανε η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στα αναλυτικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τον δείκτη τιμών καταναλωτή, από τη σύγκριση των τιμών τον Απρίλιο του 2020 και τον Απρίλιο του 2019 προκύπτει αύξηση στην τιμή των ζυμαρικών κατά 5,65%, στην τιμή των αλεύρων και λοιπών δημητριακών αύξηση κατά περίπου 5%, στην τιμή του ρυζιού αύξηση κατά 4,44%. Eχει ενδιαφέρον ότι, αν και αυξήθηκε η λιανική τιμή των αλεύρων, δεν αυξήθηκε η λιανική τιμή του ψωμιού και άλλων αρτοσκευασμάτων και γλυκών. Αντιθέτως, η τιμή του ψωμιού υποχώρησε κατά 1,16% και των αρτοσκευασμάτων κατά 6,7%. Με άλλα λόγια, η τιμή στο αλεύρι, το οποίο γνώρισε μεγάλες δόξες την περίοδο της καραντίνας με ουκ ολίγους καταναλωτές να επιδίδονται στην παρασκευή ψωμιού και γλυκών, ακρίβυνε, ενώ η τιμή των έτοιμων αρτοσκευασμάτων που δεν είχαν μεγάλη ζήτηση, μειώθηκε σημαντικά.

Αυξήσεις καταγράφηκαν επίσης στις τιμές του γάλακτος και του γιαουρτιού. Αυτό, όμως, που προξενεί τη μεγαλύτερη έκπληξη είναι ότι η μεγαλύτερη αύξηση τιμής δεν καταγράφεται στο φρέσκο γάλα, αλλά στο γάλα εβαπορέ, το οποίο προ κορωνοϊού είχε εξαιρετικά χαμηλά μερίδια στις πωλήσεις και χρησιμοποιούνταν κυρίως στη ζαχαροπλαστική. Τον Απρίλιο, λοιπόν, του 2020 η τιμή του γάλακτος εβαπορέ ήταν αυξημένη κατά 7,35% σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν. Η τιμή στο γάλα εβαπορέ ήταν έως τον φετινό Ιανουάριο στα επίπεδα του περυσινού Απριλίου, αλλά ιδίως τον Μάρτιο και τον Απρίλιο εκτοξεύθηκε στα ύψη! Μέσα σε τέσσερις μήνες παρατηρείται αύξηση 7,09%. Η τιμή του φρέσκου γάλακτος αυξήθηκε κατά 2,46% σε ετήσια βάση, όμως στην πραγματικότητα είναι σε φάση αποκλιμάκωσης. Η τιμή του γιαουρτιού έχει σημειώσει αύξηση κατά 4,73%.

Ανατιμήσεις καταγράφηκαν και στις παιδικές τροφές, της τάξης του 3,04% τον Απρίλιο του 2020 σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2019, κατηγορία προϊόντων που επίσης έγινε αντικείμενο σημαντικής αποθεματοποίησης από τα ελληνικά νοικοκυριά.

Ρεκόρ ανατιμήσεων, πάντως, κατέγραψαν τον Απρίλιο οι τιμές των φρούτων, καθώς από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει αύξηση της τάξης του 26%. Πέρα από τις αυξημένες εξαγωγές κάποιων ειδών (πορτοκάλια, μανταρίνια και ακτινίδια) που περιόρισαν ελαφρώς την προσφορά στην εγχώρια αγορά, οι αυξήσεις συνδέονται και με το γεγονός ότι έως τα μέσα Απριλίου στις λαϊκές αγορές επιτρεπόταν η παρουσία μόνο των επαγγελματιών πωλητών και όχι και των παραγωγών (λόγω της απαγόρευσης μετακινήσεως σε διαφορετικό νομό από αυτόν του τόπου κατοικίας), γεγονός που λειτούργησε εις βάρος του ανταγωνισμού.

Ανατιμήσεις, τέλος, της τάξης του 3,89% καταγράφηκαν στα φαρμακευτικά προϊόντα.

Στα απορρυπαντικά – είδη καθαρισμού σπιτιού, μετά την αύξηση των τιμών κατά 4% που καταγράφηκε το πρώτο τρίμηνο του 2020, οι τιμές τώρα βρίσκονται σε πορεία αποκλιμάκωσης.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΝΙΦΑΒΑ-kathimerini.gr