Οξύνονται οι ταραχές στην Αιθιοπία με τον στρατό να προσπαθεί να επιβάλλει την τάξη καθώς η δολοφονία ακτιβιστή τραγουδιστή πυροδότησε την ήδη έκρυθμη κατάσταση μεταξύ κυβέρνησης και της μεγαλύτερης αιθιοπικής φυλής των Ορόμο

O έλεγχος φαίνεται πως χάνεται στην Αιθιοπία καθώς οι νεκροί από τις ταραχές που έχουν ξεσπάσει τα τελευταία 24ωρα ξεπερνούν τους 80.

Η ένταση πυροδοτήθηκε από τη δολοφονία του ιδιαίτερα δημοφιλούς τραγουδιστή και ακτιβιστή, Χατσαλού Χουντέσα.

O Xoυντέσα ήταν ιδιαίτερα πολιτικοποιημένος και μέσα από τα τραγούδια του εξέφραζε τα αιτήματα της πολυπληθέστερης αιθιοπικής φυλής, των Ορόμο, με κυριότερο την άρση του αποκλεισμού τους από την άσκηση εξουσίας.

Οι στίχοι των τραγουδιών του Χουντέσα είχαν γίνει σύνθημα στις μεγάλες διαδηλώσεις του 2018 που οδήγησαν και στην παραίτηση του τότε πρωθυπουργού Χαϊλεμαριάμ Ντεσαλέν.

Πρωθυπουργός Αχμέντ: Ο νομπελίστας που κατηγορούν για δικτάτορα

Τον Απρίλιο εκείνο, τον Ντεσαλέν διαδέχθηκε ο σημερινός πρωθυπουργός, Αμπιι Αχμέτ, που το 2019 βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης κυρίως για τη συμβολή του στην τερματισμό της εμπόλεμης σύρραξης μεταξύ Αιθιοπίας και Ερυθραίας.

Ο Αχμέντ είχε δεσμευθεί ότι θα προχωρούσε σε πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις με σκοπό να εκλείψουν τα φαινόμενα περιθωριοποίησης πολλών εθνωτικών ομάδων και αν και τα πρώτα δείγματα στις σχέσεις κυβέρνησης και Ορόμο ήταν ενθαρρυντικά, γρήγορα, τον Οκτώβριου του 2019, η ένταση επέστρεψε, με τους επροσώπους των Ορόμο να μιλούν για δολοφονικές πρακτικές των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας και να χαρακτηρίζουν τον Ντεσαλέν ως δικτάτορα. 

«Κατέφυγε στα πρώτα βήματα μιας δικτατορίας, προσπαθώντας να εκφοβίσει ανθρώπους, ακόμα και στενούς του συμμάχους που τον βοήθησαν να ανέβει στην εξουσία, απλώς και μόνο επειδή έτυχε να διαφωνούν με κάποιες από τις πολιτικές και τις απόψεις που ίδιος υποστηρίζει» είχε δηλώσει στο Associated Press o ακτιβιστής Τζαουάρ Μοχάμεντ.

Το βράδυ της 29ης Ιουνίου, ο 34χρονος τραγουδιστής Χατσαλού Χουντέσα δέχθηκε δολοφονική επίθεση ενώ οδηγούσε στα περίχωρα της Αντίς Αμπέμπα. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι δεχόταν απειλές για τη ζωή του, όμως οι αστυνομικές αρχές δεν έχουν δώσει περαιτέρω στοιχεία για τις συνθήκες της δολοφονίας του.

«Είμαι εξοργισμένος. Όλο αυτό με κατατρώει», δηλώνει στον Guardian ο διαδηλωτής Ισέτου Αλεμού, ενώ πίσω του καίγεται ένας σωρός από λάστιχα.

Πυροβολισμοί ακούγονται από πολλές γειτονιές της αιθιοπικής πρωτεύουσας Αντίς Αμπέμπα, ενώ ομάδες οπλισμένων άνδρων με ματσέτες και ρόπαλα κυκλοφορούν στους δρόμους. Εξαθλιωμένοι νέοι της φυλής των Ορόμο συγκρούονται με μέλη άλλων φυλών και δυνάμεις της αστυνομίας.

«Κάναμε ένα κοινοτικό συμβούλιο και μας είπαν να οπλιστούμε με ματσέτες, ρόπαλα, με ό,τι έχουμε. Δεν εμπιστευόμαστε πλέον την αστυνομία για την προστασία μας, οπότε πρέπει να προετοιμαστούμε» δήλωσε κάτοικος της Αντίς Αμπέμπα.

Φόβοι για την κηδεία

Ο μεγαλύτερος φόβος τώρα είναι η κηδεία του Χουντέσα, που είναι προγραμματισμένη για την Πέμπτη, 3 Ιουλίου, να οδηγήσει σε περαιτέρω γενίκευση των συγκρούσεων.

«Οι δυνάμεις ασφαλείας εισέβαλαν στην πόλη μας, δεν μπορούμε να θρηνήσουμε. Κανένα όχημα δεν κυκλοφορεί εκτός από περιπολικά εξοπλισμένα με αυτόματα πολυβόλα. Οι δυνάμεις ασφαλείας βάζουν το δάχτυλο στην πληγή μας», δήλωσε στο Reuters ο 27χρονος φοιτητής Χάλα Χούντε, που ζει στην πόλη Άμπο, σε απόσταση 90 περίπου χιλιόμετρα δυτικά της Αντίς Αμπέμπα.

Ο καθηγητής Αγουόλ Αλό, του Πανεπιστημίου Kιλ της Αγγλίας σημειώνει ότι επιπλέον ένταση δημιουργεί το αν θα ταφεί ο Χουντέσα στο Άμπο ή στην Αντίς Αμπέμπα. «Είναι ένα πολύ επίμαχο θέμα. Οι Ορόμο διεκδικούν την Αντίς, ως δική τους, καθώς βρίσκεται πλήρως στα εδάφη των Ορόμο», η Αντίς Αμπέμπα όμως βρίσκεται υπό κυβερνητικό και όχι τοπικό έλεγχο. Η διαμάχη αυτή έχει προκαλέσει και τις αιματηρές διαδηλώσεις του 2018.

Ο παραδοσιακός αποκλεισμός

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 που η Αιθιοπία έγινε ομόσπονδο κράτος και τις πρώτες πολυκομματικές εκλογές στην Αιθιοπία τα πρόσωπα που ανήλθαν στην πρωθυπουργία της χώρας είναι μόλις τρία, συμπεριλαμβανομένου του νυν πρωθυπουργού. 

Πάνω όμως από τα πρόσωπα και από τις κατά καιρούς εξαγγελίες του παραμένει η ισχυρότατη παράδοση που θέλει ως βασικό εργαλείο άσκησης της εξουσίας τον έλεγχο των φυλών. Οι προηγούμενες εκλογές για παράδειγμα, δύσκολα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως απολύτως ελεύθερες και δίκαιες, ενώ πολλοί ακτιβιστές της αντιπολίτευσης φυλακίστηκαν, υπέστησαν βασανιστήρια και εξορίστηκαν.