Θέμα χρόνου είναι να υπάρξει κύμα «λουκέτων» στην εστίαση, εκτιμούν παράγοντες του κλάδου, αφενός διότι ακόμη και σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς ο τζίρος υποχώρησε μεσοσταθμικά κατά 40% και σε ορισμένες περιπτώσεις πάνω από 60%, με τη Μύκονο να κατέχει το ρεκόρ μείωσης τον Αύγουστο, και αφετέρου διότι από τα μέσα Αυγούστου έχει επέλθει κατά τόπους αυστηροποίηση των μέτρων, ακόμη και lockdown, όπως στην περίπτωση της Κοζάνης.

Με την Αττική να βρίσκεται στο «πορτοκαλί» και τη Θεσσαλονίκη να εισέρχεται πλέον και αυτή στο επιδημιολογικό επίπεδο 3, ο κλάδος στην ουσία μπαίνει σε νέες περιπέτειες πριν προλάβει να «σηκώσει κεφάλι» κατά το κοινώς λεγόμενο. Μερίδα του κλάδου έχει απευθυνθεί στον ίδιο τον πρωθυπουργό, ζητώντας επανεξέταση του θέματος των ενοικίων, αλλά και μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 6%.

Από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) προκύπτει ότι στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2020 ο τζίρος στην εστίαση, με βάση όσα δηλώνονται μόνο από τις επιχειρήσεις που έχουν υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων και υποβάλλουν στοιχεία σε μηνιαία βάση, διαμορφώθηκε σε 511,9 εκατ. ευρώ έναντι 960,6 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019, καταγράφοντας μείωση 46,7%. Στο σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου υπηρεσιών εστίασης για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία σε τριμηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών το δεύτερο τρίμηνο 2020 ανήλθε σε 592.729.473 ευρώ, σημειώνοντας μείωση 59% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο 2019. Η μεγαλύτερη μείωση στον κύκλο εργασιών το δεύτερο τρίμηνο 2020 σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο 2019 παρατηρήθηκε στη Σαντορίνη (95,6%), ενώ η μικρότερη μείωση (33,3%) καταγράφηκε στα Γρεβενά.

Τον πλέον –υποτίθεται– τουριστικό μήνα, τον Αύγουστο, ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων εστίασης με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων διαμορφώθηκε σε 124,3 εκατ., χαμηλότερος κατά 33,6% σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2019. Η μεγαλύτερη μείωση μάλιστα, 68,9%, καταγράφηκε στη Μύκονο και η μικρότερη στην Εύβοια (1,8%). Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι στη Φθιώτιδα καταγράφηκε αύξηση του τζίρου κατά 25,3%. «Στους προορισμούς κοντά στην Αττική, οι οποίοι είναι προσβάσιμοι οδικώς, όπως η Εύβοια και η Πελοπόννησος, υπήρχε μεγαλύτερη τουριστική κίνηση –κυρίως εσωτερικός τουρισμός και ολιγοήμερες εξορμήσεις– και η μείωση του τζίρου ήταν χαμηλότερη», επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς. Προσθέτει, ωστόσο, ότι ήδη στην Αττική, όπου τα εστιατόρια είναι υποχρεωμένα να κλείνουν τα μεσάνυχτα, έχει επέλθει επιπλέον μείωση του τζίρου της τάξεως του 15%-20%.

Παράγοντες του κλάδου εκτιμούν, εξάλλου, πως καταστήματα και αλυσίδες εστίασης που δεν δραστηριοποιούνται στην παράδοση φαγητού κατ’ οίκον (delivery ή take away) αντιμετωπίζουν από τον περιορισμό του ωραρίου μείωση του τζίρου της τάξεως του 40%. Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και λίγο διάστημα εισήλθαν πλέον στον χώρο του delivery αλυσίδες εστίασης όπως η La Pasteria και η TGI Friday’s, αλλά και ο όμιλος «Καστελόριζο».

Ενοίκια και ΦΠΑ

Πριν από λίγες ημέρες, πάντως, η Ελληνική Ενωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ) απέστειλε, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, επιστολή στον πρωθυπουργό με δύο βασικά αιτήματα: την επανεξέταση του ζητήματος των ενοικίων και τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση. Οσον αφορά το πρώτο, οι αλυσίδες επισημαίνουν ότι δεν καλύπτονται στην πλειονότητά τους, καθώς οι φοροελαφρύνσεις σε ιδιοκτήτες που θα μειώσουν το ενοίκιο αφορούν μόνο φυσικά πρόσωπα, ενώ τα ακίνητα στα οποία στεγάζονται τα περισσότερα καταστήματα των αλυσίδων ανήκουν σε εταιρείες – νομικά πρόσωπα. Δεύτερον, υπενθυμίζουν στον πρωθυπουργό ότι η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση ήταν δική του δέσμευση. Επισημαίνουν, τέλος, ότι σε άλλες χώρες ελήφθησαν από την αρχή παρόμοια μέτρα, όπως για παράδειγμα στη Γερμανία, όπου ο ΦΠΑ μειώθηκε στο 7% και πλέον στο 5% έως τον Ιούλιο του 2021.

Δήμητρα Μανιφάβα – kathimerini.gr