Αποκλίσεις αλλά και σημαντικές συγκλίσεις στις απόψεις Ελλήνων και Τούρκων για μια σειρά από ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις των δύο χωρών, καθώς και τη διεθνή θέση τους, αναδεικνύονται στην έρευνα κοινής γνώμης που πραγματοποιήθηκε με τη σύμπραξη διαΝΕΟσις και ΕΛΙΑΜΕΠ.

Στην έρευνα είναι σαφές ότι σχεδόν 60% και των δύο πλευρών συμφωνούν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα των δύο χωρών είναι οι θαλάσσιες ζώνες, το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος, ενώ, ταυτόχρονα, η συντριπτική πλειονότητα (περί το 70%) Ελλήνων και Τούρκων επιθυμεί να βρεθεί ένας φιλικός τρόπος συμβίωσης. Είναι εξίσου σαφές ότι οι Ελληνες φοβούνται θερμό επεισόδιο περισσότερο από τους Τούρκους.

Ωστόσο, ένας στους τρεις Τούρκους θεωρεί ότι σε περίπτωση κρίσης η παγκόσμια κοινή γνώμη θα υποστηρίξει την Ελλάδα και όχι την Τουρκία.

Όπως επισημαίνεται στο εισαγωγικό σημείωμα του Ιωάννη Γρηγοριάδη, αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας του ΕΛΙΑΜΕΠ, η έρευνα για λογαριασμό των διαΝΕΟσις/ΕΛΙΑΜΕΠ πραγματοποιήθηκε μεταξύ 19 και 21 Φεβρουαρίου με τη συμμετοχή 1.022 Ελλήνων και 1.163 Τούρκων πολιτών, από τις εταιρείες MRB (Ελλάδα) και KONDA (Τουρκία). Επιπροσθέτως πραγματοποιήθηκαν και 12 εις βάθος συνεντεύξεις με Ελληνες ειδικούς επί των ελληνοτουρκικών.

Συγκεκριμένα, στο ερώτημα «πόσο σας ανησυχεί ένα πιθανό στρατιωτικό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας», οι απαντήσεις των δύο πλευρών αποκλίνουν. Ανησυχούν το 70,2% των Ελλήνων και το 41,9% των Τούρκων, ενώ αντιθέτως δεν ανησυχούν το 16,6% και το 41,8%, αντιστοίχως. Ελληνες και Τούρκοι απαντούν θετικά σε αρκετά υψηλά ποσοστά στο ερώτημα αν «πρέπει να βρούμε έναν τρόπο φιλικής συμβίωσης μαζί τους». Το 68,1% των Ελλήνων απαντά «συμφωνώ/μάλλον συμφωνώ» και το 73,5% των Τούρκων το ίδιο. Διαφωνούν το 15,6% και το 13,7%, αντιστοίχως.

Ελληνες και Τούρκοι συμφωνούν απολύτως για το ποιο είναι το σοβαρότερο πρόβλημα ανάμεσα στις δύο χώρες. Το 58,1% των Ελλήνων και το 57,8% των Τούρκων δηλώνουν ότι οι θαλάσσιες διαφορές/προβλήματα στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο είναι το σοβαρότερο πρόβλημα. Ακολουθεί με τεράστια διαφορά το Κυπριακό (11,3% και 12,6%, αντιστοίχως), ενώ διαφορά αντίληψης φαίνεται πως υπάρχει ανάμεσα στις δύο πλευρές στο προσφυγικό. Θεωρείται το σοβαρότερο πρόβλημα από το 13% των Ελλήνων, αλλά μόλις από το 4,4% των Τούρκων. Το 5,7% των Ελλήνων και το 6,9% των Τούρκων θεωρούν ως σοβαρότερο πρόβλημα την υποστήριξη της Τουρκίας στην τζιχαντιστική τρομοκρατία.

Αποκλίνουσες απόψεις έχουν για το ζήτημα της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. Συνολικά 20,2% των Ελλήνων τάσσονται υπέρ της ένταξης της χώρας στην Ε.Ε., με το ποσοστό αυτό να αγγίζει το 53,6% για τους Τούρκους. Κατά τάσσονται το 51,8% των Ελλήνων και μόλις το 18,5% των Τούρκων. Εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις διατυπώνουν και οι δύο ομάδες στο ερώτημα περί του ποιον στηρίζουν οι ΗΠΑ εις βάρος του άλλου.

Το 43,2% των Ελλήνων θεωρεί ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν την Τουρκία εις βάρος της Ελλάδος. Ενώ το 62,8% των Τούρκων πιστεύει ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν την Ελλάδα εις βάρος της Τουρκίας. Ιδιαίτερη σημασία, κυρίως για την πολιτική κατάσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας, έχουν οι απαντήσεις στο ερώτημα «αν η Ελλάδα και η Τουρκία αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα, ποια χώρα θα λάβει την υποστήριξη της παγκόσμιας κοινής γνώμης». «Η Τουρκία» απαντούν μόλις το 3,8% των Ελλήνων και το 5,9% των Τούρκων.

Αντιθέτως, δηλώνουν ότι την υποστήριξη αυτή θα λάβει η Ελλάδα το 17,5% των Ελλήνων και το 35,9% των Τούρκων. Η απάντηση «όποιος έχει δίκιο» συγκεντρώνει μόλις 9,3% και 4,3%, αντιστοίχως, ενώ στην πιο ρεαλιστική τοποθέτηση «όποιος ταιριάζει στα συμφέροντά τους» προχωρούν το 63% των Ελλήνων και το 43,2% των Τούρκων. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι μόλις το 3% των Τούρκων έχει κάποια στιγμή επισκεφθεί την Ελλάδα, σε αντίθεση με τους Ελληνες, το 37% των οποίων έχει κάποια στιγμή ταξιδέψει στην Τουρκία.