Μελέτη δείχνει ότι το άνοιγμα της «ψαλίδας» μεταξύ ισχυρών και αδυνάμων αλλάζει τη φύση του σπορ

Άθλημα που γιγαντώνεται με την πάροδο των χρόνων, τρώγοντας τις ίδιες του τις σάρκες, χαρακτηρίζει εν ολίγοις το ποδόσφαιρο έρευνα με επίκεντρο τις πιθανότητες πρόβλεψης των αποτελεσμάτων των αγώνων. Η έρευνα ξεκίνησε με αφορμή τη δήλωση του Μάνουελ Νόιερ, ότι «μπορείς να προγραμματίσεις, αλλά ό,τι συμβαίνει σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου δεν μπορεί να προβλεφθεί». Με τη σκέψη ότι αυτός ο απρόβλεπτος χαρακτήρας του καθιστά το ποδόσφαιρο τόσο δημοφιλές παγκοσμίως, αναλύθηκαν χιλιάδες παιχνίδια των τελευταίων 26 χρόνων για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει πιο ασφαλής τρόπος πρόβλεψης των αποτελεσμάτων στη σύγχρονη εποχή σε σχέση με παλαιότερα χρόνια.

Στο μικροσκόπιο μπήκαν 88.000 αγώνες από 11 κορυφαία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα από το 1993 έως το 2019, με ένα πρόγραμμα ανάλυσης όχι τόσο πολύπλοκο όσο τα υπερσύγχρονα προγνωστικά μοντέλα που χρησιμοποιούν οι μεγάλες στοιχηματικές εταιρείες για να καθορίσουν τις αποδόσεις των αγώνων. Και ακριβώς επειδή δεν χρειάζεται τροφοδοσία από τόσο λεπτομερή στοιχεία που είναι αδύνατον να βρεθούν για παιχνίδια περασμένων δεκαετιών, ήταν εφικτό να συμπεριληφθεί στην έρευνα ένας τόσο μεγάλος αριθμός αγώνων.

Παρότι η απλότητα του προγνωστικού μοντέλου δεν το καθιστά τόσο ακριβές όσο τα υπερσύγχρονα σημερινά, το ποσοστό επιτυχίας του ήταν εντυπωσιακό: με ανάλυση όλων των εντός και εκτός έδρας αγώνων για διάστημα 26 χρόνων, η επιτυχία του ξεπέρασε το 75%, με χαρακτηριστικό ότι στην Μπουντεσλίγκα, π.χ., το μοντέλο μπορούσε να προβλέψει σωστά κατά 60% τα αποτελέσματα παιχνιδιών της δεκαετίας του ’90, ενώ στα σύγχρονα η επιτυχία του ξεπερνάει το 80%!

Στο μικροσκόπιο μπήκαν 88.000 αγώνες από έντεκα κορυφαία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα από το 1993 έως το 2019

Η μελέτη αποδίδει την πιο εύκολη πρόβλεψη σε δύο κομβικά στοιχεία. Το πρώτο είναι η διαπίστωση ότι η οικονομική γιγάντωση καθιστά τις πλούσιες ομάδες πλουσιότερες, διευρύνοντας κατά 70% το χάσμα με τους ασθενέστερους οικονομικά συλλόγους. Η ανισότητα αντανακλάται και στα αποτελέσματα, καθώς όταν κερδίζεις περισσότερα χρήματα, επενδύεις πιο εύκολα και πιο συχνά στην αγορά καλύτερων παικτών που δημιουργούν ισχυρότερες ομάδες.

Το δεύτερο κομβικό στοιχείο είναι η αποδυνάμωση της έδρας, που ήταν παλαιότερα το ανάχωμα των μικρότερων ομάδων. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 οι γηπεδούχοι είχαν 30% μεγαλύτερες πιθανότητες νίκης ακόμη και κόντρα σε πιο ισχυρούς αντιπάλους. Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, το πλεονέκτημα αυτό έχει μειωθεί στο 15%, καθώς η ποιότητα των πιο ακριβών ομάδων τις θωρακίζει περισσότερο στην πίεση που δημιουργεί η έδρα του αντιπάλου.

Το συμπέρασμα της έρευνας προειδοποιεί ότι το ποδόσφαιρο κινδυνεύει να πληγωθεί ανεπανόρθωτα απ’ αυτό που μοιάζει να το γιγαντώνει, δηλαδή το χρήμα. Οσο αυξάνονται οι αποστάσεις μεταξύ των πιο πλούσιων ομάδων με τις υπόλοιπες, τόσο πιο προβλέψιμα θα γίνονται τα αποτελέσματα. Και όταν εκλείψει το στοιχείο της έκπληξης, που θρέφει διαχρονικά το ποδόσφαιρο παγκοσμίως, μοιραία θα ξεφτίσει η λάμψη του και θα περιορισθεί το ενδιαφέρον του κόσμου. Σύμφωνα με την έρευνα, για να μη γίνει η επιτυχία του αθλήματος η αιτία της παρακμής του, βασικό ανάχωμα είναι η θέσπιση αυστηρότερων κανονισμών σχετικά με τα έσοδα, τις δαπάνες και τους μισθούς των παικτών, όπως και η πιο ορθολογική διαχείριση των κεφαλαίων.

Χρήστος Κοντός-kathimerini.gr