ΖΩΗ

Άουτς! Κάτι με τσίμπησε

Πώς θα διαχειριστούμε τα ενοχλητικά έντομα και τα τσιμπήματά τους φέτος το καλοκαίρι;

Το καλοκαίρι είναι αφιερωμένο στις βόλτες στην εξοχή, στις βουτιές στη θάλασσα, στις κουβεντούλες με παρέα στη βεράντα ή στον κήπο. Ομως σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζονται κάποιοι ανεπιθύμητοι επισκέπτες, κουνούπια, μέλισσες, τσούχτρες, που διαταράσσουν την ηρεμία μας, χαλούν τις διακοπές μας και κάποιες φορές δυστυχώς μας βάζουν σε περιπέτειες.

Κουνούπια… μας πίνουν το αίμα

Ποιος θα περίμενε ότι αυτό το μικροσκοπικό έντομο μπορεί να μας χαλάσει τα ξέγνοιαστα βράδια του καλοκαιριού. Τσιμπήματα προκαλεί μόνο το θηλυκό κουνούπι, το οποίο ρουφώντας το αίμα μας αναπτύσσει το πρωτεϊνικό περίβλημα των αβγών του, σε αντίθεση με τα αρσενικά που περιορίζονται στο να ρουφούν νέκταρ ή άλλες πηγές πλούσιες σε σάκχαρα. Τα τσιμπήματα των κουνουπιών προκαλούν τοπικά φαγούρα και κοκκινίλα στο δέρμα, συμπτώματα τα οποία περνούν από μόνα τους, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη θεραπεία. Δεν αποκλείεται βέβαια σε ορισμένες περιπτώσεις να μεταδώσουν και ασθένειες, όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου, η ελονοσία, ο δάγκειος και ο κίτρινος πυρετός, καθώς και ο ιός ζίκα, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές γενετικές ανωμαλίες στα έμβρυα. Δεν πρέπει επίσης να ξύνετε το σημείο που σας τσίμπησε γιατί τα νύχια μπορεί να τραυματίσουν το δέρμα γύρω από το τσίμπημα και να αφήσουν τα βακτήρια να εισχωρήσουν δημιουργώντας λοιμώξεις με μικρόβια όπως ο σταφυλόκοκκος ή ο στρεπτόκοκκος. Σε περίπτωση που σας τσιµπήσουν τα κουνούπια, μπορείτε να καταφύγετε στην κλασική λύση της επάλειψης µε ξίδι, αλλά μπορείτε και να προμηθευτείτε κάποιο ειδικό ανακουφιστικό προϊόν για τσιμπήματα από το φαρμακείο.

Και ύστερα ήρθαν οι… μέλισσες

Ηταν σφήκα ή μέλισσα αυτό που σας τσίμπησε; Οι σφήκες είναι πολύ πιο επιθετικές από τις μέλισσες και ικανές για επαναλαμβανόμενα τσιμπήματα, σε αντίθεση με τις μέλισσες που όταν μας τσιμπήσουν αφήνουν το κεντρί τους στο δέρμα μας και δεν μπορούν να το χρησιμοποιήσουν. Τα τσιμπήματα από τα εν λόγω έντομα προκαλούν τοπικό ερεθισμό, οίδημα και πόνο. Πέρα όμως από τον πόνο που επιφέρει το τσίμπημα, υπάρχει και ο κίνδυνος αντίδρασης για τους αλλεργικούς στα τσιμπήματα εντόμων. Αν γνωρίζετε ότι είστε αλλεργικοί στις μέλισσες, προφανώς κυκλοφορείτε παντού με ένεση κορτιζόνης για κάτι τέτοιες στιγμές. Τι γίνεται τώρα στην περίπτωση που είστε γενικά αλλεργικοί, αλλά δεν ξέρετε αν στη λίστα σας συγκαταλέγονται και οι μέλισσες; Ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου, οπότε πρέπει να έχετε μαζί σας αντιισταμινικά, αλλά και να αναζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια, ώστε στην περίπτωση που εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα να είστε ήδη κοντά σε ιατρική μονάδα. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η πρώτη σας κίνηση τη στιγμή του τσιμπήματος θα είναι να ζητήσετε από κάποιον να προσπαθήσει να αφαιρέσει το κεντρί. Οι κινήσεις πρέπει να είναι πολύ προσεκτικές, ώστε να μη σπάσει το κεντρί και αποτελέσει αιτία μεγαλύτερης φλεγμονής. Στη συνέχεια, πλύντε καλά την περιοχή του τσιμπήματος και χρησιμοποιήστε αμμωνία ή κάποιο προϊόν για τσιμπήματα, προκειμένου να ανακουφιστείτε από τον πόνο.

Το τσίμπημα της δράκαινας

Είστε στη θάλασσα κι εκεί που απολαμβάνετε το δροσερό νερό νιώθετε κάτι να σας τσιμπάει. Ο πόνος είναι αφόρητος, οπότε συμπεραίνετε ότι πέσατε θύμα… δράκαινας. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε περίπτωση που σας τσιμπήσει σκορπιός (ψάρι) ή σαλάχι. Πρόκειται για εξαιρετικά επώδυνο τσίμπημα και ο πόνος μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 15 μέρες. Κατευθυνθείτε προς το κοντινότερο νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας, αφού είναι πιθανό να χρειαστεί καλό καθαρισμό το σημείο του τσιμπήματος. Ο γιατρός θα σας χορηγήσει κάποιο ισχυρό παυσίπονο, ενώ υπάρχει και το ενδεχόμενο να χρειαστείτε ένεση κορτιζόνης. Στο χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι να πάρετε ιατρική βοήθεια, τοποθετήστε μια κρύα κομπρέσα στο σημείο του τσιμπήματος, χρησιμοποιήστε μια κορτιζονούχο αλοιφή, πάρτε ένα παυσίπονο και ένα αντιισταμινικό.

Κάτι πάτησα, μήπως αχινό;

Αυτή τη φορά την «πατήσατε» και πατήσετε αχινό. Εφτασε λοιπόν η στιγμή να αποδείξετε ότι δικαίως έχετε πάντα μαζί σας το τσιμπιδάκι φρυδιών. Προσπαθήστε με τη βοήθειά του να βγάλετε όσο περισσότερα αγκαθάκια μπορείτε. Αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, λίγο λάδι μπορεί να μαλακώσει την περιοχή και να βοηθήσει τις ακίδες να βγουν από μόνες τους. Στην περίπτωση που έχετε μαζί σας οινόπνευμα ή οξυζενέ, καλό θα ήταν να αποστειρώσετε την περιοχή, προκειμένου να αποφύγετε περαιτέρω μολύνσεις. Συνήθως ο πόνος διαρκεί 2 μέρες, η ταλαιπωρία, όμως, ενδεχομένως να κρατήσει περισσότερο αν τα αγκαθάκια έχουν εισχωρήσει βαθιά. Αν μετά από μερικές μέρες παρατηρείτε ακόμα μικρά μαύρα σημαδάκια, τα οποία δεν μπορείτε να αφαιρέσετε, απευθυνθείτε σε κάποιον γιατρό και μην περιμένετε να βγουν από μόνα τους.

Σας τσίμπησε τσούχτρα ή μέδουσα

Τι ατυχία, από όλους τους λουόμενους, το γλιστερό διαφανές «πράγμα» προτίμησε εσάς. Ετσι, μετά την κραυγή πόνου και έκπληξης που ακολούθησε του τσιμπήματος και προκάλεσε το ενδιαφέρον ολόκληρης της παραλίας, βγήκατε με πρησμένο πόδι ή χέρι και ένα αφόρητο αίσθημα φαγούρας. Ευτυχώς, οι τσούχτρες και οι μέδουσες που βρίσκονται στις ελληνικές θάλασσες δεν είναι ιδιαίτερα δηλητηριώδεις. Συνήθως προκαλούνται τοπικός ερεθισμός και έντονη φαγούρα, ενώ ορισμένες φορές μπορεί να δημιουργηθούν και φουσκάλες. Ωστόσο, για τα αλλεργικά άτομα η επαφή με τις τσούχτρες μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. Για τους υπόλοιπους, το τσίμπημά τους είναι από δυσάρεστο έως επώδυνο, γεγονός που οφείλεται στο υγρό που απελευθερώνεται αντανακλαστικά από το σώμα της τσούχτρας όποτε έρχεται σε επαφή με κάποιον άλλον οργανισμό. Το υγρό αυτό σκοπό έχει είτε να προστατεύσει την τσούχτρα από τους εχθρούς της είτε να παραλύσει τη λεία της (πλαγκτόν και άλλοι μικροί θαλάσσιοι οργανισμοί). Ξεπλύνετε την περιοχή του τσιμπήματος με άφθονο νερό (θαλασσινό ή βρύσης), για να φύγει η περίσσεια του δηλητηρίου που πιθανόν υπάρχει και, στη συνέχεια βάλτε αμμωνία. Εναλλακτικά, μπορείτε να ανακουφιστείτε κάνοντας επιθέματα με ξιδόνερο (1 φλιτζανάκι ξίδι και 3 νερό), λόγω της καταπραϋντικής δράσης που έχει το ξίδι. Λίγος πάγος τυλιγμένος σε μια πετσέτα βοηθά, επίσης, στη μείωση του πόνου.

«Μύγα σε τσίμπησε;»

Είναι μια φράση που την έχουμε ακούσει ή πει. Πόσοι όμως ξέρουμε ότι έχει βάση; Οι μύγες που βρίσκονται σε φάρμες με βοοειδή και σε στάβλους με άλογα δαγκώνουν. Είναι ιδιαίτερα δραστήριες κατά τη διάρκεια της ημέρας και της έντονης ηλιοφάνειας και η εμφάνισή τους είναι εποχική, από την άνοιξη ως το καλοκαίρι. Σπάνια οι μύγες αυτές ευθύνονται για τη μετάδοση σοβαρών ασθενειών (π.χ. του άνθρακα, της τουλαραιμίας, της νόσου του Lyme). Σε ό,τι αφορά τις οικιακές μύγες, συνήθως δεν τσιμπούν, αλλά μεταφέρουν μικρόβια και μολύνουν τις τροφές, η κατανάλωση των οποίων προκαλεί κυρίως γαστρεντερικές ενοχλήσεις.

Στον ιστό της αράχνης

Οι περισσότερες αράχνες που πλέκουν τον ιστό τους στη χώρα μας δεν είναι επικίνδυνες, αν και υπάρχουν δύο είδη που πρέπει να προσέχετε: τις «μαύρες χήρες» και τις «λοξοσκέλες». Τα περιστατικά επιθέσεων από αράχνες στη χώρα μας είναι περιορισμένα. Επιπλέον, οι αράχνες δεν επιτίθενται αν δεν τις ενοχλήσουμε. Αν παρ’ όλα αυτά σας τσιμπήσουν αυτά τα είδη αράχνης, σπεύστε στο πλησιέστερο νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας. Για τα υπόλοιπα είδη αραχνών δεν χρειάζεται πανικός, αν και υπάρχουν άτομα που εμφανίζουν αλλεργική αντίδραση, συνήθως τοπική, στο τσίμπημά τους. Υπάρχουν πολλά επικίνδυνα είδη της παγκοσμίως, κυρίως στην Αυστραλία, στην Αμερική και στην Αφρική.